Babası : Sultan İkinci Bayezid
Annesi : Gülbahar Hatun Doğumu : 1470
Ölümü : 1520 Saltanatı : 1512 - 1520
Devlet Sınırları : 6.557.000 km2
Kuvvetli bir ilim tahsili yapmıştı.
Babası Sultan İkinci Bayezid, padişah olduktan sonra, askeri sevk ve devlet idareciliğini öğrenmesi için, Şehzade Selim'i Trabzon Sancağı'na tayin etti.
Şehzade Selim, Trabzon'da devlet işlerinin yanında, ilimle uğraşır ve büyük alim Mevlana Abdülhalim Efendi'nin derslerini takip ederdi.
Trabzon'u çok güzel idare eden Şehzade Selim'in bu arada komşu devletler de ilişkisi oldu.
Valiliği sırasında Trabzon halkını rahat bırakmayan Gürcüler üzerine üç sefer yaptı.
En önemlisi olan Kütayis seferinde Kars, Erzurum, Artvin illeri ile birçok yeri fethederek Osmanlı topraklarına kattı (1508).
Buralarda yaşayan Gürcülerin hepsi müslüman oldular.
1520'de "Aslan Pençesi" denilen bir çıban yüzünden henüz 50 yaşında iken vefat etti.
Kanuni Sultan Süleyman, Fatih Camii'nde babasının cenaze namazını kıldıktan sonra, onu Sultan Selim Camii avlusundaki türbeye defnettirdi.
Yer : Çaldıran Ovası
Komutanlar Osmanlı İmparatorluğu
Yavuz Sultan Selim
Hersekzade Ahmed Paşa,
Dükaginoğlu Ahmet Paşa,
Hadım Sinan Paşa,
Mustafa Paşa,
Karaman Beylerbeyi Zeynel Paşa, Rumeli Beylerbeyi Hasan Paşa
Safevi ordusu; Şah İsmail,Ustacluoğlu,
Mir Abdülbaki,Mir Seyyid Şerif....
Osmanlı Ordusu mevcudu : 100.000
Safeviler : 80.000 Akıncılar: Malkoçoğulları (Ali bey,Tur Ali bey)
İleri silah teknolojisi (ateşli silahlar) Osmanlı ordusunda idi
Osmanlı Devleti Anadolu yakasında yaptığı muharebelerde Anadolu askerini sağ cenaha Rumeli askerini sol cenaha alırdı. Sinan Paşa Anadolu Beylerbeyi olarak sağ cenahta, Rumeli Beylerbeyi Hasan Paşa sol cenahta, Merkezde Zaferler Padişahı yer almaka beraber hemen önünde Hersek'li Ahmed Paşa ve Mustafa Paşalar yer almıştı. Şah İsmail iyi bir kumandan olmasına rağmen Yavuz Sultan Selim Hazretlerinin ayarında değildi. Savaşı oniki saat sürmeden kaybetmesine vesile olacak hatayı işledi. Haddi zatında avantajlar Şah İsmail tarafında idi
Şöyle ki; Orduyu Hümayun 3000 km'lik bir yol kat etmiş, yorgun ve uzun müddet şia kuvvetlerini aramaktan bezgindi. Şiî'ler üstelik kendi topraklarında bu savaşı yapıyorlardı. Şiî'ler son yıllarda ki bu ondört senedir yaptıkları bütün savaşlarda galip gelmişlerdi. Büyük hata şu oldu. Şaha kumandanları dediler ki, bu toplar bize çok zarar verecek, bir tedbir almalıyız.
Şah cevap verdi ki; o toplar onların başına belâ olur.
Çünkü saldırıyı yandan yapacağız.
Onlar o toplan binbir güçlükle çevirene kadar biz onların başlarını omuzlarından düşürürüz, dedi.
Ve sağ cenahından Rumeli askerinin üzerine hücuma kalktı ve o zaman şaşırdı.
Çünkü toplar o kadar kısa zamanda yön değiştirmişti ki ancak kendi dizginini çekmeye vakit bulabildi.
Kızılbaş askeri topların tesir sahasına girince o yuvarlak ağızdan çıkan ateş gülleleri, Şah İsmail'in yalnız askerini cehenneme göndermiyor kafasında düzdüğü hayallerin sonunu da ilân ediyordu. Hava kararmadan bu savaş bitmiş, Şah İsmail mağlûp ve münhezîm olarak kaçabilmişti Her iki taraftan kumandanlar seviyesinde çok kayıp vardı.
Sah İsmail'in Başveziri ölüler arasında idi. Osmanlı mücahidlerinin şehidleri de az değildi.
Rumeli Beylerbeyi Hasan Paşa'ya şehadet nasip olmuştu. Şah İsmail ordusunun savaş alanından kaçmaması için herkesin hanımını savaşa getirirdi.
Bu savaşta Osmanlı askerinin eline esir olarak çok miktarda da kadın geçmesi Şah'ın kadınları savaşa getirmesinden dolayıdır.
Savaşın Nedenleri
Şah İsmail'in, Şiilik mezhebini Anadolu'da yaymak istemesi.
Şah İsmail'in, Anadolu'da büyük bir taraftar kitlesine sahip olması ve Osmanlı toprak bütünlüğünün tehlikeye girmesi.
Safevi Devleti'nin, Orta Asya'dan gelen Türkmenler'in Anadolu'ya girmesine engel olması.
Safevi Devleti'nin; Memlükler, Dulkadiroğulları ve Osmanlı Devleti'nin batıdaki düşmanlarıyla ittifak yapması.
Safevi Devleti'nin, Yavuz'a isyan eden Şehzade Korkud ve Şehzade Ahmed'e destek vermesi.
Safevi Devleti'nin, Dersaadet (İstanbul) merkezli büyük bir casusluk teşkilatı kurması ve Osmanlı ülkesinden bilgi sızdırması.
Amasya civarında, Safevi Devleti'nin kışkırtmalarıyla Şahkulu İsyanı'nın çıkması.
Yavuz Sultan Selim'in İslam birliği düşüncesi.
Yavuz Sultan Selim'in doğuda kendisine rakip olabilecek bir düşman istememesi
Sonuçları
Çaldıran Savaşı'nın sebeplerini tek cümle ile ifade edecek olursak: Görünüşte dinsel sebeplerden kaynaklandığı düşünülen bu savaş, gerçekte dönemin ticaretinde önemli bir yer tutan Baharat yoluna egemen olma isteğidir. Osmanlı ordusu tarafından bozguna uğratılan Şah İsmail ordugahını ve hazinesini bırakarak önce Tebriz'e daha sonra da Dergüzin'e kaçmıştır. Osmanlı ordusu tarafından Tebriz ele geçirilmiştir.
Çaldıran Savaşı'nın sonuçları kısaca şu şekilde özetlenebilir:
1. Safeviler bir süre için Osmanlı Devleti'ni tehdit edemeyecek duruma gelmiştir.
2. Anadolu'da yürütülen İran propagandası sona ermiştir.
3. İranlıların elinde bulunan Kemah, Diyarbakır ve Mardin kaleleri ele geçirilmiştir.
4. Dönemin önemli bilginleri İstanbul'a getirilmiştir.
5. Doğu Anadolu, İran Azerbaycan'ı Osmanlı Devleti'nin eline geçmiştir.
6. Anadolu'da Şiiliğin yayılması gecikmiştir.
7. Dulkadiroğulları koruyan İran'ın gücü ortadan kalkınca 1515 yılında beyliğin toprakları ele geçirilmiş ve Gürcistan Osmanlı Devleti'nin denetimi altına girmiştir.
Osmanlı Devleti ile Memlük Devleti arasında Halep Şehrinin kuzeyinde gerçekleşmiş, Mercidabık Savaşı sonrası Suriye, Lübnan ve Filistin Osmanlı topraklarına dâhil olmuştur.
Mercidabık Savaşının Nedenleri
Memlük Sultanı Kansu Gavri, Osmanlı Devleti ile tek başına mücadele etmek niyetinde değildi.
Ancak giderek yükselen Osmanlı Devletinin yüzünü doğuya çevirmesi kaçınılmaz bir vaka olarak Memlüklerin akıbetlerini tehdit etmekteydi. Kansu Gavri, Osmanlı Devletine karşı Çaldıran Muharebesinde ağır bir yenilgiye uğrayan ve inzivaya çekilen Şah İsmail ile ittifak kurma yoluna gitti. Şah İsmail, Çaldıran Savaşında (1514) ağır bir yenilgiye uğramış, bu savaş sonrasında Osmanlı Devleti Tebriz ve Kuzey İran hattını hâkimiyeti altına almıştı.
Osmanlı Devletinden intikam almak isteyen Şah İsmail, Kansu Gavri’nin ittifak talebini kabul ederek birlikte savaş hazırlıklarına başladılar. Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim Han, 1512 yılında sadrazamı Pir-i Mehmed Paşa’nın tavsiyesiyle kurdurduğu istihbarat teşkilatı yoluyla kısa süre içerisinde Safevi-Memlük ittifakını haber aldı. Safevi Sarayına kadar sızan bu teşkilat, Memlük Sultanı Kansu Gavri’nin teşebbüsüyle ortaya çıkan bu ittifakı haber almıştı ancak bu dönemde istihbarat yoluyla elde edilen bilgiler olası bir savaş için mazeret olarak kabul edilmemekteydi. Hızlı davranarak düşmanın hazırlanmasına fırsat vermeden harekete geçen Yavuz Sultan Selim Han, 40 Bin kişilik bir ordu teşekkül ederek Şah İsmail üzerine taarruza geçeceğini ilan etti. Yavuz Sultan Selim Han’ın bu akıllıca hamlesi şüphesiz ki politik bir manevraydı. Memlükler ile mevcut bir husumet ortada yoktu ve İstihbarat yoluyla elde ettiği bilgiler Memlüklere karşı açılacak bir savaş için sebep olarak ortaya konulamazdı. Böyle bir durumda Osmanlı Devletini haksız ve zalim durumuna düşürecekti.
Bunun yerine zaten hasmane bir tavır takınmış olan Şah İsmail’in üzerine yürümüş, bu yürüyüş içinde Memlük Toprakları üzerinden bir güzergâh seçerek Memlük Sultanı Kansu Gavri’den müsaade istemişti. Dönemin siyasi koşullarına baktığımızda komşu devletler, komşuluk ilişkileri hasebiyle kendilerini hedef almayan seferlerde topraklarından geçilmesine müsaade eder ve savaşın tarafı olmazlardı.
Müsaade etmemesi durumunda ise komşuluk ilişkileri bozulur, savaşın tarafı olunur ve olası bir savaş için yeterli nedenler ortaya çıkmış olurdu.
Kansu Gavri, Osmanlı Devletine müsaade ederse Şah İsmail’i Osmanlı Devleti ile karşı karşıya bırakacak ve bir anlamda kalleşlik yapmış olacaktır.
Böyle bir durumda Şah İsmail, ittifak teşebbüsünün Kansu Gavri tarafından ortaya atıldığını söyleyecek ve bu Osmanlı Devleti için yeterli bir savaş nedeni olacaktır.
Kansu Gavri’nin Osmanlı Ordusuna izin vermemesi durumunda ise doğrudan Osmanlı Devleti ile karşı karşıya gelmeyi göze alması gerekecektir.
Memlük Sultanı Kansu Gavri, Osmanlı Devletinin bu akıllıca hamlesi üzerine sefer için topraklarının kullanılmasına müsaade etmeyerek Yavuz Sultan Selim Hanın istediği savaş nedenini vermek zorunda kaldı. Yavuz Sultan Selim Han, Şeyhülislam Zembilli Ali Cemali Efendi’nin fetvasını alarak tarihe Mercidabık Savaşı olarak geçen Osmanlı – Memlük mücadelesi için sefer hazırlıklarına girişti. Kansu Gavri, Mercidabık Savaşının kesinleşmesi üzerine büyük bir ordu hazırlayarak Kahire’den Halep’e doğru harekete geçti. Yavuz Sultan Selim Han’ın Kansu Gavri’ye gönderdiği elçiler, Halep’e ulaştığı gün Memlük Sultanının huzuruna kabul edildiler. Osmanlı elçileri, herhangi bir barış teklifi sunmaksızın savaşın Şah İsmail ile girişilen ittifak nedeniyle başladığı mesajını ilettiler. Memlük Sultanı Kansu Gavri, bir yandan Osmanlı Devleti ile girişeceği savaşa hazırlanırken diğer yandan emirlerinin sadakatsizlikleriyle uğraşmaktaydı. Memlük Emirleri başına buyruk hareket ediyor, kendi menfaatlerini gözetiyor ve bu itaatsizlikleri Kansu Gavri’nin otoritesini sarsıyordu. Memlük ordusu içinde de görev alan Hayır Bey ve Memlüklü Emirlerinden Canberli Gazali için Osmanlı Devleti ile münasebet kurdukları dedikoduları yayılmıştı. Bu tür dedikodular diğer Emirler ve Valiler içinde yayılıyor ve itibar görüyordu. Kansu Gavri, Emir ve Valilerinin olası ihanetlerini önlemek için bir merasim düzenleyerek itaat yemini tertip etti. Kuran üzerine el basılarak ant içilmesinden sonra tüm hazırlıklar tamamlandı ve Memlük ordusu, 24 Ağustos günü Mercidabık Savaşı’nın meydana geleceği Mercidabık mevkiinde savunma pozisyonu aldı.
Mercidabık Savaşı Öncesi Orduların Durumu
Osmanlı Ordusu ile Memlük Ordusu, Halep’in kuzeyinde bulunan Mercidabık ovasında karşı karşıya geldiler. Osmanlı Ordusu 50 Bin kişilik bir ordu tertip etmiş, top gülleleri ile donanmış ordusu ile Mercidabık ovasına inmişti. Memlük ordusu da yaklaşık 50 Bin kişilik bir ordu ile Mercidabık ovasına inmiş ve savunma pozisyonu almıştı. Memlük Ordusu da Osmanlı Ordusu gibi ağır ve muhtelif hafif toplara sahipti. Hem iki ordu da asker hem ve teçhizat bakımından denk durumdaydılar. Ordular denk güçte olsalar da Osmanlı Ordusunun sevk ve idare üstünlüğü bu dengeyi bozan en önemli etkenlerdendi. Çok sayıda savaş görmüş Osmanlı kumandanları, pek çok farklı stratejiyle hareket edebiliyorlar, emirlerin idaresi ve askerin sevki gibi konularda üstünlük arz edecek bir kabiliyetle savaşabiliyorlardı. Bunun yanında hızlı hareket kabiliyetine sahip sahra topları ve ateşli tüfenkler, Osmanlı Ordusunu stratejik olarak avantajlı duruma getiriyordu. Memlükler ise çok güçlü süvarilere sahiplerdi. Atlı savaşçılar, üstün manevra yetenekleriyle savaşın seyrini hızlıca değiştirebiliyor ve bu ani hamleler hem saldırı hem de savunma pozisyonlarında Memlük ordusuna avantaj kazandırıyordu.
Mercidabık Savaşının Gelişimi
24 Ağustos 1516 Sabahı karşı karşıya gelen Osmanlı ve Memlük orduları savaş tertibatlarını tamamlayıp taarruz ve savunma pozisyonlarını aldılar. Osmanlı Ordusu Hilal şeklinde tertibat almış, Yavuz Sultan Selim ordunun merkezinde emir ve komutayı üstlenmişti. Etrafında kapıkulu askerleri, önünde birbirlerine zincirle bağlanmış 300 top bulunuyordu.
Sağ cenahta Anadolu Beylerbeyi Zeynel Paşa, sol cenahta ise Rumeli Beylerbeyi Sinan Paşa konuşlanmışlardı. Memlük Ordusu da Osmanlı Ordusuna yakın bir düzenle tertip edilmişti. Kumandan ve emirlerine itimat etmeyen Sultan Kansu Gavri, halife 3. Mütevekkil ile birlikte ordunun merkezinde bulunuyordu.
Sağ cenahta Halep Naibi Hayırbay, sol cenahta Şam Naibi Sibay bulunuyordu. Ordunun en önünde yaşlı, onların arkalarında ise genç askerler bulunuyordu. Mercidabık Savaşı Osmanlı Topçularının top atışlarıyla başladı. Memlükler top atışlarına süvarilerin taarruzlarıyla karşılık verdiler. Ancak Memlük ordusundaki düzensizlik savaş başlar başlamaz büyük sorunlar ortaya çıkarttı. Zira Sultan askerlerine, askerleri de Sultan’a itimat etmiyorlardı. Savaşın en ön safında yer alan yaşlı Memlük askerleri, ayrımcılık yapılarak genç askerlerin arkalarına yerleştirilmesinden rahatsız olmuşlardı. Üstelik Osmanlı Ordusunun güçlü topları, sahra topçularının isabetli atışları ve askeri manevraları Osmanlı Ordusunun belirlemeye başlaması Memlük ordusunda kısa süre içerisinde çözülmelere sebep oldu. 100 Bin askerin meydan muharebesi ile karşı karşıya geldiği Mercidabık Savaşı yalnızca iki saat sürdü. Sabah saatlerinde başlayan Mercidabık Savaşı, öğlen saatlerinde Memlük ordusunu bozguna uğramasıyla sonuçlandı ve Memlük karargahı Osmanlı Ordusunun eline geçti. Mağlubiyetin kesinleşmesi üzerine Halep valisi Hayırbay Osmanlı Ordusu ile anlaşarak savaş meydanından çekildi. Henüz Topyekûn bir bozguna uğramamış olan Memlük ordusu halen direniyor ve geri çekilmiyordu. Kısa bir süre sonra Memlük Sultanı Kansu Gavri’nin savaş meydanında öldüğü anlaşıldı.
Bunun üzerine hayatta kalan Memlük askerleri geri çekildiler ve canlarını kurtarma telaşına düştüler. Ancak Yavuz Sultan Selim kaçan Memlük askerlerinin öldürülmesi emrini vermişti. Halep, Hama, Humus ve Şam’a kaçan ve yakalanan çok sayıda Memlük askeri öldürüldü.
Mercidabık Savaşının Sonuçları
Mercidabık Savaşı neticelenmiş, Osmanlı’nın kesin zaferi ile sonuçlanmıştı. Osmanlı Devleti, Mercidabık Savaşı sonrasında Suriye, Filistin ve Lübnan coğrafyası Osmanlı hâkimiyeti altına aldı. Sünni ahaliye sahip şehirlerin neredeyse tamamı Yavuz Sultan Selim’e biat ettiklerini bildirdiler ve Sultan’ı şehirlerine davet ettiler. Osmanlı’ya biat eden Suriye’de güç kullanılmaksızın hâkimiyet sağlanmıştı ancak Filistin ve Lübnan bölgelerinde yaşayan Sünni olmayan kimi şehirler, ilerleyen tarihlerde güç kullanılarak tabiiyet altına alındı.
Mercidabık Savaşı, Osmanlı Devleti için dini, siyasi, askeri ve iktisadi anlamda fevkalade faydalar sağladı. Mercidabık Savaşı öncesi Anadolu ve Balkanların hâkimi olan Osmanlı Devleti, Mercidabık Savaşı sonrasında Ortadoğu bölgesi, ilerleyen yıllarda ise Kuzey Afrika ve Arap Yarımadası hâkimiyeti altına alarak Cihan Devleti haline geldi. Osmanlı Devleti, Mercidabık Savaşı sonrası Cihan Devleti olma yolunda adımlarını hızlandırdı ve Akdeniz’in Türk Gölü haline geldiği sürecin başlangıcı oldu. Artık İslam Alemi Osmanlı Devleti’nin başarılarıyla iftihar ediyor, Akdeniz’den geçen gemiler Osmanlı Devletine vergi vermek zorunda kalıyor, Asya-Avrupa arasındaki tüm ticaret bağlantıları Osmanlı Devletinin kontrolünde işliyordu. Bu gelişmelerin en önemlisi de şüphesiz ki hilafetin Osmanlı Devletine devri olmuştur.
Hilafetin Devri
Mercidabık Savaşında Memlük ordusunun tarafında yer alan Halife 3. Mütevekkil, savaş sonrasında Yavuz Sultan Selim Han’ın ziyaretine giderek himaye altına alınmasını talep etti. Yavuz Sultan Selim, 3. Mütevekkil’e büyük bir hürmet gösterdi ve kendisini himaye etti. Ardından Mısır fethinin hazırlıklarına girişti.
Mısır’ın fethi hilafetin Osmanlı Devletine geçmesi ile sonuçlanacaktır. Yavuz Sultan Selim, son Abbasi halifesi 3. Mütevekkil’i himaye etmiş ve destek vermişti. Ancak 3. Mütevekkil’in Osmanlı Himayesi altına girmesi hilafet makamında sorunlara yol açtı. 3. Mütevekkil’in yerine vekâleten babası Müstemlik Billah Yakubu getirilmişti.
Yavuz Sultan Selim’in 3. Mütevekkil’i desteklemesi üzerine yeniden hilafeti ilan edilen 3. Mütevekkil, Mısır Seferi sonrasında kutsal emanetlerle birlikte İstanbul’a davet edilince hilafet makamı ile ilgili sorunlar yeniden baş gösterdi. Moğol istilaları ile 1258’de Abbasiler’den Memlüklere geçmiş olan hilafet makamı, bu kez Osmanlı’nın Memlükleri mağlup etmesi üzerine Osmanlı himayesi altına girmişti. Son Arap halife olan 3. Mütevekkil’in İstanbul’da yaşamaya başlaması sonrasında kutsal emanetleri zimmetine geçirme teşebbüsü ve sürdüğü gayriahlaki sefahat hayatı 3. Mütevekkil’e duyulan saygıyı ortadan kaldırdı. Nihayet 1520’de hapse atıldı.
Yaşanan bu siyasi çalkantılar neticesinde sahipsiz kalan hilafet makamı, ölümünden kısa bir süre önce Yavuz Sultan Selim Han tarafından sahiplenildi ve İslam Dünyası’nın sancaktarı olan Osmanlı Devleti, resmi olarak hilafet makamının sahibi haline geldi.
Osmanlılarla Memlûklar arasında Mısır’da yapılan savaştır
Mercidabık Savaşı‘ndan sonra dağılan Memlûk Ordusu, Kahire’ye kadar çekildi. Sultan Kansu Gavri’nin savaş alanında ölmesi üzerine yerine Emir Tomanbay geçti. Yavuz Sultan Selim, Tomanbay’a bir elçi göndererek kendisine boyun eğmesini istedi, kabul edilmemesi üzerine sefere karar verdi. Osmanlı Ordusu Kahire’nin kuzeydoğusunda bir köy olan Ridaniye’ye geldi. Tomanbay’ın komutasındaki Memlûk Ordusu 20 bin ile 50 bin kişi arasında değişiyordu.
200 kadar topu vardı. Yavuz Sultan Selim, ordunun sağ koluna Anadolu Beylerbeyi Mustafa Paşa’nın, sol koluna Rumeli Beylerbeyi Küçük Sinan Paşa’nın, merkezdeki kuvvetlere de Sadrazam Hadım Sinan Paşa‘nın komuta etmesini kararlaştırdı. Yavuz Sultan Selim‘in komuta ettiği birlik, gece harekete geçerek El Mukattam Dağı’nı dolaşıp düşmanın arkasına geldi Sabah saldırıya geçen Osmanlı Ordusu, bu planı beklemeyen düşman ordusunu şaşkına çevirdi. Savaş, ertesi gün öğleye kadar sürdü. Başarıdan umudunu kesen Tomanbay, son bir saldırıyla merkezde olduğunu sandığı Yavuz‘u öldürmek için eyleme geçtiyse de Padişah değil merkezdeki Sadrazam Hadım Sinan Paşa ile Ramazanoğlu Mahmut ve Yunus beyler öldürüldüler. Öğleye doğru Osmanlı Ordusu Memlûk Ordusu’nu kesin bir yenilgiye uğrattı. Tomanbay savaş alanından kaçtı. Osmanlı Ordusu Kahire’yi ele geçirdi. Böylece Memlûk Sultanlığı tarihe karışmış oldu. Ridaniye Zaferi ile Osmanlı imparatorluğu bir devlete son verirken öte yandan savaşsız olarak kutsal toprakları da ele geçirdi. Yavuz Sultan Selim ele geçirdiği topraklarda yönetsel düzenlemeler yaptı. Bu arada Mekke emiri Şerif Ebi Berakât, oğlu aracılığıyla Mekke’nin anahtarlarını Yavuz Sultan‘a göndererek bağlılığını bildirdi. Yavuz Sultan Selim sekiz ay sonra kaldığı Mısır’dan İstanbul’a hareket etti. Memlûk Sultanlığının ortadan kalkması, Osmanlı İmparatorluğuna Suriye, Filistin, Elcezire, Hicaz ve Mısır’ı kazandırdığı gibi Afrika’da Nübye’ye kadar uzanan yerler de Osmanlı topraklarına katıldı. Aynı zamanda Yavuz, Abbasi halifesinden hilafeti de alarak İslâm dünyası üzerinde etkin bir konuma sahip oldu. Suriye ve Mısır’ın ele geçirilmesi ekonomik açıdan da büyük yararlar sağladı. Osmanlılar Kızıldeniz ticaret yoluna sahip oldukları gibi,Kıbrıs Adası nedeniyle Venediklilerin daha önce Memlûklara verdikleri 8.000 duka altını bu kez Osmanlılara vermek zorunda kaldılar.
1299 - Söğüt'de Osmanlı'nın Osman Gazi tarafından kurulması 1300 - Yondhisar ve Yenişehir kalelerin fethi. 1300 - Yenişehir'in başşehir yapılması. 1302 - Koyunhisar Muharebesi Osman'ın bölgede lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu 1302 - Köprühisar'ın Fethi 1303- İznik Kuşatması Örnek bir medrese 1303 - Marmaracık Kalesi'nin Fethi 1306 - Dinboz Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kalelerinin fethi. 1306 - İlk askeri antlaşma 1307 - İznik'in sıkıştırılması ve Yalova akını. 1308 - Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut Alp’in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim alındı. 1308 - İmralı Adası'nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası'na dayanmaları. 1308 - Koçhisar'ın Fethi 1313 - Harmankaya Tekfuru Köse Mihail'in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması. Karesi Beyliği 1320 - Osman Gazi’nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu Orhan Bey yönetimi ele aldı. 1321 - Mudanya'nın fethi 1324 - Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı'nın fethi.
1326-1362
Orhan Gazi
1326 - Orhan Gazi'nin tahta geçişi 1326 - Bursa'nın Osmanlılar tarafından alınışı 1331 - İznik'in Osmanlılar tarafından alınışı 1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması 1334 - Karesi Beyliği'nin ilhakı 1337 - Kocaeli'nin Fethi 1345 - karesi beyliğinin Osmanlı`lara katılması 1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı 1349 -1352 - Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı 1352 - Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri 1353 - Çimpe Kalesi'nin Osmanlılar tarafından alınışı 1354 - Gelibolu'nun Osmanlılar tarafından alınışı 1361 - Edirne'nin fethi 1361 - Edirne'nin başkent oluşu 1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı
1362-1389
I.Murat
1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı 1362 - İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri 1362 - Kadıaskerliğin teşkili 1363 - Pençik Kanununun çıkışı 1364 - Sırpsındığı Savaşı 1366 - Gelibolu'nun Osmanlıların elinden çıkışı 1371 - Çirmen Savaşı 1376 - Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü 1377 - Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi 1385-1386 - Niş ve Sofya'nın Osmanlılar tarafından alınışı 1388 - Ploşnik Muharebesi ve Balkan ittifakının teşekkülü 1389 - I. Kosova Savaşı 1389 - I. Murat'ın ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta geçişi...
1389-1403
Yıldırım Beyazıt
1389 - I. Murat'ın ölümü, Yıldırım Bayezid'in tahta geçişi 1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı 1390 - Karaman Seferi, Konya'nın kuşatılması 1390 - Gelibolu Tersanesi'nin inşası 1391 - İstanbul'un kuşatılması 1391 - Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul etmiştir. 1392 - Üsküp'ün fethi 1392 - Candaroğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması. 1392 - Hamitoğulları Beyliği'nin Osmanlı topraklarına katılması. 1392 - Kırkdilim Muharebesi 1392 - İşkodra'nın fethi 1393 - Amasya'nın fethi 1393 - Tırnova'nın fethi Böylece siyasi anlamda devam eden Bulgar krallığı tümüyle kaldırılarak Bulgaristan’ın tamamı ele geçirildi 1395 - Anadolu Hisarı'nın inşa edilmesi. 1396 - Niğbolu Savaşı 1397-1398 - Karaman Beylerbeyliği'nin Osmanlı hakimiyetini kabulü 1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü 1398 - Karadeniz beyliklerinin ilhakı 1400 - Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi 1402 - Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid'in esir düşmesi
Fetret Devri..
1402 - 1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar Timur'un Anadolu'ya seferi ve Ankara Muharebesi'nden sonra Anadolu'da önemli ilerlemeleri 1409 - Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı
1411 - I. Mehmed'in tahta çıkışı
1413-1421
Mehmet Çelebi
1413 - I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu 1416 - Şeyh Bedreddin isyanı 1416 - Macaristan Seferi 1417 - Avlonya'nın fethi 1418-1420 - Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı 1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Cami'nin yaptırılması 1421 - Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın tahta geçişi
1421-1451
II.Murat
1422 - Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı 1422 - Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması 1425 - Molla Fenari'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini 1425 -1426 - Tekeoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi 1427-1428 - Germiyanoğulları Beyliği'nin topraklarının Osmanlılara geçmesi 1430 - Selanik'in Fethi 1432 - Fatih Sultan Mehmed'in doğumu 1434 - Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması 1439 - Semendire'nin Osmanlılar tarafından alınışı 1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in tahta geçişi ve Varna Savaşı 1445 - II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa geçişi 1447 - Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması 1448 - II. Kosova Savaşı 1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa tahta geçişi
1451-1481
Fatih Sultan Mehmet
1451 - II. Mehmed'in ikinci defa tahta geçişi 1453 - İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın camiye çevrilmesi 1453 - Enez'in Fethi 1454 - II. Mehmed'in Birinci Sırbistan Seferi 1455 - II. Mehmed'in İkinci Sırbistan Seferi 1455 - Boğdan Voyvodalığı'nın Osmanlı'ya bağlılığını bildirmesi 1456 - II. Mehmed'in Üçüncü Sırbistan Seferi, Belgrad kuşatmasının başarısız olması 1458 - II. Mehmed'in Birinci Mora Seferi, Atina'nın Fethi 1459 - II. Mehmed'in Dördüncü Sırbistan Seferi, Başkent Semendire'nin Fethi ve Sırbistan'ın tamamen ilhakı 1460 - II. Mehmed'in İkinci Mora Seferi, Mora'nın Fethi 1461 - Trabzon Rum İmparatorluğu'nun Osmanlılar tarafından yıkılışı 1461 - Candaroğulları Beyliği'nin ilhakı 1461 - Cenevizlilerden Amasra'nın alınışı 1462 - II. Mehmed'in Eflak Seferi, Eflak'ın tekrar Osmanlı idaresine girmesi 1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması 1463 -1470 - İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası 1463 - II. Mehmed'in Birinci Bosna Seferi, Bosna'nın Fethi 1464 - II. Mehmed'in İkinci Bosna Seferi, Bosna'nın fethinin tamamlanması 1466 - II. Mehmed'in Karaman seferi 1466 - II. Mehmed'in Birinci Arnavut Seferi 1467 - II. Mehmed'in İkinci Arnavut Seferi 1468 - Karamanoğulları Beyliği'nin Osmanlılar tarafından yıkılışı 1468 - II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi 1470 - Eğriboz'un Fethi, Ağrıboz adasının fethi 1470 - Kıreli Muharebesi, Akkoyunlular'a karşı zafer 1473 - Otlukbeli Savaşı'nda Akkoyunlu ordusuna karşı zafer 1475 - Kefe ve Azak'ın Cenevizlilerden alınışı 1475 - Kırım hanı Mengli Giray Han'ın Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım'ın Osmanlı'ya bağlanması 1475 - Başarısız Boğdan seferi 1476 - Boğdan seferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı 1478 - II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi 1478 - II. Mehmed'in Üçüncü Arnavut Seferi seferi, Arnavutluğun tamamen fethi 1479 - Korfu hariç tüm İyonya adalarının fethi 1479 - Osmanlı-Venedik Antlaşması ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi 1480 - Otranto Seferi 1480 - Başarısız Rodos Kuşatması
1480 - Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılmasımmm
1481-1512
II.Beyazıt
1481 - Mısır seferine çıkan II.Mehmed'in ölümü ve II. Bayezid'in tahta çıkışı 1482 - Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası 1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı 1484 - Boğdan Seferi ve Kili ile Akkirman'ın fethi 1485 - Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması 1486 - Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi) 1488 - II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı 1489 - Memlüklere karşı toprak kaybı 1491 - Osmanlı-Memlük Barışı 1492 - Macar Seferi 1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi 1494 - Şehzade Süleyman'ın doğumu 1495 - Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü 1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi 1498 - Lehistan Seferleri 1499 - Venedik Harbi 1500 - Modon, Navarin ve Koron'un alınışı 1502 - Venedikle sulh 1508 - Çaul seferi 1509 - Diu seferi 1511 - Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi 1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in tahta geçişi