1577 - Lehistan devleti Osmanlılara tâbi oldu                1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması . Çıldır Zaferi                1578 - Şamahı Zaferi                1578 - Portekiz ile Vadi'üs-seyl Savaşı ve Fas'ın himaye altına alınması                1583 - Meşale Savaşı       1585 - Tebriz'in Fethi                1588 - Gence seferi                1589 - Yeniçeri ve Sipâhi İsyanları (Beylerbeyi Vak’ası)                1590 - Ferhat Paşa Antlaşması; Osmanlı'nın doğuda en geniş sınırlara ulaşması                1592 - Lehistan'ın Osmanlı himayesinden çıkışı                1593 - Kulpa Bozgunu ve Avusturya'yla savaşın başlaması                1595 - Estergon'un Avusturyalılara kaybı

1574 III. Murad dönemi (1574-1595)

12.Padişah
Babası : Sultan İkinci Selim
Annesi : Nur Banu Hatun
Doğumu : 4 Temmuz 1546
Ölümü : 16 Ocak 1595
Saltanatı : 1574 - 1595
Devlet Sınırları : 19.902.000 km2

Osmanlı toprakları bu dönemde en geniş sınırlara ulaşmıştır.
1582’de Yeniçeri Ocağı’na,Kanun-u Kadim’e aykırı olarak devşirme dışı kimseler de ilk kez bu dönemde alınmıştır.
1578’te İngiltere’ye de ilk kapitülasyon verilmiştir.
Sultan III.Murat hem Yükselme dönemi hem de Duraklama dönemi padişahıdır. 

1574 Sultan II. Selim’in Manisa valisi olan veliahtı Şehzade Murad’ın İstanbul’a hareketi ve beş kardeşinin idamı.(21.12.1574)
Sultan III. Murad’ın tahta çıkışı.
Babası ve 5 erkek kardeşinin cenaze törenleri.(21.12.1574)
Tahta çıkan Sultanların, Selatin Türbelerini ziyaret için “Kılıç alayı” töreni adeti. (05.01.1575)
Feridun Bey Münşeatının, Sultan III. Murad’a takdimi. (22.01.1575)
Edirne'de Mimar Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin ibadete açılması (14.03.1575)

1575 Osmanlı-Venedik barış antlaşmasının yenilenmesi. (08.08.1575)

1576 Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti'ne bağlılığını bildirmesi (Çad)

1577 Lehistan devleti Osmanlılara tâbi oldu
(Erdel Beyi Bathary, Lehistan kralı oldu)
Bugunki Polonya

1577 İran ile ilişkiler 

1577 İran Savaşı / Çıldır Zaferi (Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması) Komutan: Özdemiroğlu Osman Paşa
(İran savaşlarının ilk evresi 1577-1589 arası)

1578 Kanuni’nin kızı Mihrimah Sultanın vefatı

1578 Şamahı Zaferi
(Safevi Ordusu-Osmanlı Ordusu arasında)

1578 Kafkaslarda hareket
(İran-Osmanlı arasında gerginlikler)

OSMANLI-İRAN SAVAŞLARI (1578-1590):
II. İsmail Amasya anlaşmasını bozdu.
Ancak fazla yaşamayınca önemli bir gelişme olmadı.
İran’ın bölgeye yayılma gayretleri, Bölgedeki Sünni halka baskı yapması, Rus ilerlemesi, Kırımla doğudan kara bağlantısı kurma gayeleri ile Kafkasya seferi yapıldı.
Geceleyin meşaleler altında devam eden (Meşaleler Savaşı) savaşları Osmanlı devleti kazandı.
Kafkaslar Osmanlı denetimine girdi. 

1578-Tiflisin fethti Gürcistan tarihinde Tiflis’i alan Lala Mustafa Paşa, Şirvan’ın da ele geçirilmesinin ardından Anadolu’ya döndü.

1578 Osmanlı-Safeviler Koyun Geçidi Muharebesi
(Komutan: Özdemiroğlu Osman Paşa)

1578 Portekiz Savaşı,
Fas’ın himaye altına alınışı
(Vadi’s-sebil Savaşı) (Komutanımız:Trablusgarp Valisi Ramazan Paşa).

Fas Sultanlığında taht mücadelesinin başlaması üzerine bir grup Portekiz’den bir grup ise Osmanlı’dan yardım istemişti.
Portekiz’in müdahalesi üzerine Osmanlı devleti de Fas’a girdi.
Osmanlı kuvvetleri Ramazan Paşa idaresinde Vadi’s Sebil (Vadi’s Seyl-Kasrü’l-Kebir) Savaşı’nda Portekiz kuvvetlerini yok etti.
Portekiz kralı Sebastian savaşta öldü.
Fas’da Osmanlı taraftarı bir kişi kral seçilerek himaye altına alındı.
Böylece Mısır’dan Fas’a kadar tüm Kuzey Afrika Osmanlı yönetimine geçti.
Osmanlı devleti Hint deniz seferlerinde yenemediği Portekizleri karada mağlup etmişti.
Bu savaştan sonra Portekiz kendisini uzun müddet toparlayamamış ve İspanyol işgaline uğramıştır.
Hint ticaret yolunun kontrolü ise İngiltere ile Hollanda’ya geçmiştir..

1579 Hazar Denizinde Osmanlı Donanması kuruldu.

1579 Veziriazam Sokullu Mehmed Paşa’nın vefatı
(Osmanlı'nın yükselme dönemi sona erdi).

1580 Lala Mustafa Paşa’nın vefatı.

1580 İstanbul Rasathanesi yıkıldı (Kurucu:Takiyüddin)

1583 İngiltere ile iyi ilişkiler (menfaatımıza oldu)

1583 Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları

1583 Meşale Zaferi
(Safevi Ordusu-Osmanlı Ordusu arasında).

1585 Tebriz'in fethi Gence şehri alındı
(Komutan: Ferhat Paşa)

1585 Özdemiroğlu Osman Paşa'nın vefatı (1527-1585)

1587 Gürcistan harekatı

1587 Kaptanı Derya Kılıç Ali Paşa’nın vefatı.....

1588 Koca Mi'mâr Sinân'ın vefatı..

1589 Yeniçeri ve Sipâhi İsyanları (Beylerbeyi Vak’ası)

Yeniçeri İsyanları: İran’la anlaşma yapıldıktan sonra yeniçeri isyanları oldu.
İsyanların görünürdeki sebebi ulufe ise de asıl sebep devlet teşkilatındaki bozulmanın başlamasıdır.
İlk defa yeniçeri ocağına rastgele kimseler bu dönemde alınmıştır.
İsyan eden yeniçerilerin istekleri yerine getirilmiştir.
2 Nisan 1589 da meydana gelen yeniçeri isyanına Beylerbeyi Vak’ası denir.

NOT :1) Yeniçeri Ocağı,Sultan I.Murat döneminde kurulmuş,II.Murat döneminde devşirme sistemi ve Kanun-u Kadim ile bu ocağın asker ihtiyacı karşılanmaya çalışılmış,III.Murat döneminde de bu ocağa kanuna aykırı olarak asker alınmaya başlanmıştır.
2) Osmanlı Tarihi’nde ilk yeniçeri isyanı 1446’da Fatih’in ilk kez tahta çıkmasından sonra meydana gelen Buçuktepe İsyanı’dır.

1590 Ferhat Paşa Antlaşması (İstanbul Antlaşması) imzalandı. (Osmanlı-İran arasında) Bu antlaşmaya göre Kars, Tebriz, Tiflis, Gence ve Şehrizur Osmanlı Devletinde kalacaktı.

1593 Kulpa Bozgunu
(Avusturya-Hırvatistan ile Osmanlı arasında ) Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa’nın öldürülmesi
Sisak-Moslavina bölgesinde, Kulpa Irmağı'nda Telli Hasan Paşa ile,Avusturya Arşidüklüğü ve Hırvatistan Krallığı birleşik askeri kuvvetleri arasında gerçekleşmiş muhârebedir.
Muhârebede, Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın kuvvetleri ağır bir biçimde yenildi Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa şehit düştü

1593-1606 Yeni Bir Haçlı İttifakı Ve Nemçe (Avusturya) Harbleri (Osmanlı-Habsburg Savaşlar)

1593 Yanıkkale fethedildi
(Budin ve Viyana arasında) Sinan Paşa tarafından

1594 Erdel, Eflak ve Boğdan Voyvodalarının Türklere karşı papalık makamı tarafından hazırlanan “Mukaddes İttifak” a katılmaları.
1594 Eflak ve Boğdan’da müslümanların kılıçtan geçirilmeleri. Eflak ordusunun İbrail Kalesi’ne taarruz edip şehri yakması

1595 Estergon'un düşüşü

1595 III.Murad'ın vefatı, III. Mehmed'in cülusu...

Saltanatı boyunca meydana gelen olaylar

* Venedik’le anlaşma yenilendi.
* Portekiz’le Vâdisseyl muharebesi yapıldı ve Portekizliler kesin bir şekilde mağlub edildi.
* İspanya’ya karşı İngiltere’ye yardımlar yapıldı.
* Lehistan kralının tayininde çıkan mücadele kazanıldı ve 1577’de Lehistan devleti de Osmanlılara tâbi oldu.
* 1511’de Osmanlı tabiiyetinde bulunan Kırım Hanlığı Rusya’ya harb ilân etti.
* Moskova’ya kadar ilerleyerek Rusya’yı vergiye bağladı.
* 1578’de İran’la savaşlar başladı.
Çıldır Zaferi elde edildi,
Tiflis ve Sırvan fethedildi.
Hazar Denizine kadar Osmanlı hakimiyetine alındı.
Ünlü Tiflis müdafaası yapıldı.
Kaledeki bir avuç asker kedi ve köpeklere varıncaya kadar yiyerek kaleyi teslim etmediler.
27 günde Kars Kalesi yapıldı
1583’de Mesâleler Zaferi kazanıldı ve Revan fethedildi.
* 1585’te Tebriz dördüncü defa fethedildi. Gence şehri alındı.
* 1590’da İran’la sulh yapıldı.
* 1593’te Almanya’ya harb ilân edildi.
* 1594’de Yanıkkale fethedildi.

---

Notlar:
1574'ten 1595'e kadar 21 sene Osmanlı Devleti'nin başında bulunmuştur.
Saltanatı süresince başveziri olan Sokollu Mehmet Paşa'nın etkisinde kalmıştır.
Saltanatı döneminde eşi Safiye Sultan, özellikle Sokollu Mehmet Paşa'nın 1579 yılındaki ölümünden sonra devlet yönetiminde oldukça önemli bir rol üstlenmiştir.
Saltanatı süresince Osmanlı topraklarının genişliği 19.902.000 km²'ye yükselmiştir.
Osmanlı Devleti en geniş toprağa bu zamanda erişmiştir.
III. Murad 16 Ocak 1595'te 49 yaşında iken vefat etmiş, kabri Ayasofya Camii avlusundaki türbesindedir.
Ayrıca Beşiktaş'taki Yahya Efendi Türbesini yaptırmış, Fethiye Camii'ni de kiliseden camiye çevirmiştir.

III. Murat devrinde İstanbul'da sayım
III. Murat devrinin ilgiye değer olaylarından biri, İstanbul’da Halep kadısı Zekeriya Efendi’nin başkanlığındaki bir heyet tarafından yapılan emlâk sayımıdır.
Bu sayım, şehirde bir milyondan fazla nüfusun yaşadığını, İstanbul’un dünyanın en kalabalık şehri olduğunu ortaya koydu.
Bu sayımın bazı sonuçları şöyledir: 485 cami, 4.494 mescit, 100 imaret, 1.653 ilkokul, 150 büyük tekke, 285 küçük tekke, 498 genel çeşme, 417 kervansaray, 4.985 küçük sokak çeşmesi, 585 değirmen, 285 fırın, 874 hamam, 13 hal, 589 bozahane, 743 kilise, 11.143 sokak ve cadde.

İçki Yasağı
Bir gün Padişah Hazretleri sandalla denizde gezerken sahi­le yakın bir yerden geçiyordu. Deniz kenarında bir kahveha­nede içki içmekte olan bir kaç Yeniçeri sarhoş olmuşlar, Pa­dişahı görünce ellerindeki kadehleri kadırıp Padişahın'sıhhati şerefine içtiklerini bağırarak ilân etmişlerdi.
Bu durumu gö­ren Padişah son derece üzülüp, gazaba gelmiş ve Din-i İs­lâm'ın haram kıldığı içkinin kullanılmasının yasak edildiğini ilân eden bir hattı hümâyûn çıkarmıştı.
Bu hattı hümâyûn üzerine Sipahiler Askeri İstanbul Subaşı'sını aralarına alıp tartaklamaya girİşmişlerse de duruma muttali olan Sadra­zam yetişmiş Subaşi'yı tartaklanmaktan kurtardıysa da nü­fusunun kırılmasına sebep olacak hareketlere de maruz kal­mıştı.
Durumun vahim bir hal aldığını gören Hazreti Padişah, maalesef verdiği emri kimseyi rahatsız etmemek şartıyla içe­bilirler kaydına çevirmekle hem dünyada hem de âhiret'te kolay cevap veremeyeceği bir tâviz vermiş oluyordu

.