1299-1389
(Osman, Orhan, I.Murat)

OSMANLI DEVLETİ'NİN GENEL ÖZELLİKLERİ

1. Osmanlı tarihi, Anadolu Türkiye tarihinin 4. dönemini oluşturur.

2. Tek bir hanedanın hüküm sürdüğü en uzun ömürlü devlettir.

3. Türk devletleri içinde en uzun süre yaşayan ve en geniş sınırlara ulaşanıdır.

4. Türk devletleri içinde merkezi otoritesi en güçlü olanıdır.
Bu yönü ile Orta Asya Türk devletleri ve Selçuklulardan farklılık gösterir.

5. Kültür ve uygarlık alanında en ileri olan Türk devletidir.

6. Mutlak egemenlik haklarını hükümdar kullanır.
Ancak, I.Ahmet dönemine kadar veraset yasası belirgin değildir.

7. Şeriat hukuku ile yönetildiğinden teokratik, mutlak egemenlik haklarını hükümdar kullandığından monarşik devlet yapısı görülür.

8. Fetih temeline dayandığından askeri; etnik yapısı çeşitli olduğundan çok uluslu bir imparatorluktur.
Ancak sömürgeci olmamıştır.

9. Fetih politikası, dinsel (cihat) ve ekonomik (ganimet) amaçlı olmuştur.

10. Balkanlara İslamiyet’i yaymıştır.

OSMANLI TARİHİNİN DÖNEMLERE AYRILMASI

Osmanlı Siyasi Tarihinin Dönemlere Ayrılması Ülke sınırlarının genişlemesi veya daralması ile devlet teşkilatındaki gelişmeler dikkate alınmıştır.

1) Kuruluş (1299–1453) Osmanlı Devleti’nin kuruluşu

2) Yükselme (1453–1579) İstanbul’un fethi

3) Duraklama (1579–1683) Sokullu’nun ölümü

4) Gerileme (1699–1792) Karlofça Antlaşması

5) Dağılma -Yıkılış (1792–1922) Yaş Antlaşması-Saltanatın kaldırılması

Osmanlı Kültür Tarihinin Dönemlere Ayrılması:

1- Klasik Dönem
2- Tanzimat Dönemi
3- Meşrutiyet Dönemi

Önemli Olaylara Göre

1- Fetret Dönemi (1402–1413 )

2- Lale Dönemi (1718–1730)

3- Tanzimat Dönemi
a) I.Dönem (1839 – 1856)
b) II. Dönem (1856 – 1876)

4- Meşrutiyet Dönemi
a) I.Meşrutiyet ( 1876- 77)
b) İstibdat Dönemi (1877 – 1908)
c) II. Meşrutiyet (1908 – 1918)

Padişah olmamasına karşın tarihin akışını değiştiren önemli kişilere göre

1) Sokulu Dönemi (1564- 1579)
2) Köprülüler Dönemi (1656 -1683)

KURULUŞ SIRASINDA ANADOLU VE ÇEVRESİ

@ Kayı boyu Söğüt’e geldiğinde Anadolu'da Beylikler dönemi başlamıştı.

@ Anadolu Selçuklu Devleti henüz yıkılmamış fakat İlhanlı Devleti'nin egemenliği altına girmişti.

@ IV. Haçlı seferi sırasında İstanbul'dan kaçan Rumlar Karadeniz Bölgesi'nde Trabzon Rum Devleti'ni kurmuştu.

@ Batı Anadolu ve Marmara Bölgesi Bizans hâkimiyetindeydi.

@ Moğol istilası nedeniyle Anadolu'ya Türkmen akını başlamıştı.

@ Türkmen göçleri sonunda Anadolu'daki Hıristiyan nüfus azaldı, Hıristiyanlar şehirlere yerleşti.

@ Türkmenler Selçuklu etkisinden kurtardıkları mistik liderleriyle tarikatlar kurmuştu.

@ Zanaat loncaları yani ahiler zamanla güçlenerek, halkı askeri ve siyasal kargaşaya karşı korumuştu.

@ Türkmenlerin çoğu köylere yerleşerek tarım ve hayvancılıkla uğraşıyorlardı.

@ Göçebe yaşam sürdüren boylar daha çok Güney Anadolu'da, Torosların eteklerine ve Çukurova'ya yerleşmişti.

@ Ege, Marmara ve Doğu Karadeniz’de Rumlar,
Kayseri ve Sivas’ta Moğollar,
Çukurova ve Doğu Anadolu’da Ermeniler yaşamaktaydı.

@ Anadolu’nun Kuzey Doğu’sunda
Altın ordu Devleti hüküm sürmekteydi.

@ Doğu Anadolu ve İran Bölgesi’nde İlhanlılar bulunmaktaydı.

@ Trakya Bölgesi ve Marmara’nın güneyi ile Batı Anadolu’da Bizans egemendi.

@ Yakın Doğu’da en önemli siyasi güç Memluk Devleti idi.

@ Balkanlar’da derebeylik rejimi ile yönetilen, Sırp Krallığı, Bulgar Krallığı, Arnavut Beyliği, Macar Krallığı, Eflak ve Boğdan Beylikleri, Mora Despotluğu, Bosna ve Hersek Beylikleri, Erdel Beyliği bulunmaktaydı.
Balkanlarda mezhep savaşları yaşanmaktaydı.

OSMANLI DEVLETİ’NİN KISA ZAMANDA BÜYÜMESİNİN SEBEPLERİ

1) Merkeziyetçi bir devlet anlayışına sahip olması

*Hâkimiyetin tek elde toplanması, ülke topraklarının hanedan üyeleri arasında paylaşılma geleneğine itibar edilmemesi

*Ülke diğer Türk devletlerinden farklı olarak hanedan üyeleri arasında bölünmemiştir.

2) Coğrafi konumunun uygunluğu ve bir Uç BEYLİĞİ olması (Gaza sebebiyle diğer beyliklerden destek görmüştür, beylikler arasındaki mücadeleye başlangıçta katılmamıştır.)

3) Osmanlı Devlet teşkilatının mükemmel oluşu

4) Sürekli cihat ve gaza ile politikası gütmeleri.
*Osmanlı kuruluş devrinde Gaza=Cihat=Genişleme siyaseti izlemiş, 1. hedefi Bizans,
2. hedefi Balkanlar,
3. hedef ise Anadolu’da Türk birliğini sağlamak olmuştur.

5) Başlangıçta Anadolu beylikleri ile mücadele etmemeleri
Bunun sebepleri ise;
a)Anadolu’daki diğer Türk beylikleri ile dostluk ilişkileri kurulması ve kardeş kanı dökülmek istenmemesi
b) Rumeli’nin kendi içindeki kargaşa ve çekişmelerden dolayı savunmasız olması

6) Bizans’ın, Balkanların ve Anadolu’nun karışıklık içinde bulunması.(siyasi birliğin olmayışı )

*Bizans’la sınır komşusu olunması ve Bizans’taki taht ve mezhep kavgalarından yararlanılması

*Bizans’ta taht kavgalarının olması ve tekfurların (Bizans imparatorluğunda bağımsız valiler ve Anadolu’daki Hıristiyan valiler) bağımsız hareket etmeleri ve birbirleri ile mücadele etmeleri

*Balkanlarda siyasi birliğin olmaması

7) İngiltere ve Fransa arasında Yüzyıl Savaşlarının (1337–1453) olması.

8) Osmanlı Devlet adamlarının yetenekli olması

9) Osmanlıların kısa sürede Rumeli’ye geçmeleri sonucu geniş topraklara sahip olmaları

10) Fethedilen yerlerde Türkleştirme politikasının izlenmesi (Osmanlı’nın izlediği iskân ve istimalet politikası )

11) Fethedilen bölgelerde halka karşı adil davranılması ve dini hoşgörünün olması

12) Fethedilen toprakların tasarrufunun (kullanımının) savaşta yararlılık gösterenlere verilmesi

13) Ahilerin, şeyhlerin, erenlerin desteğini almaları. Osman Bey’den itibaren “Ahilik” örgütünün desteğini almaları.

14) Türkmenlerin sempatisini kazanmaları ve sürekli doğudan gelen Türkmen göçleriyle nüfusunun ve askeri gücünün artması

15) Kuruluş dönemi padişahlarının çok yetenekli ve tecrübeli olması

16) Güçlü ve disiplinli bir ordunun Orhan Beyden itibaren oluşturulması ve sürekli hazır tutulması

17) Osmanlı kurulurken iç siyasette adalet, hoşgörü ve merkezi otoriteye önem vermiştir

KURULUŞ DEVRİ HÜKÜMDARLARI:

I.Osman  (1281–1326)
Orhan Bey  (1326–1362)
I.Murat  (1362–1389)
I.Bayezid(Yıldırım)  (1389–1402)
I.Mehmet (Çelebi)  (1413–1421)
II.Murat  (1421–1451)
II.Mehmet (Fatih) in ilk iki yılı (1451–1453)

OSMAN BEY DÖNEMİ (1281–1326)
ÖNEMLİ OLAYLAR: 

Beyliğin ilk devirlerinde Kastamonu Uç beylerinden Çobanoğullarına bağlı bir sancak beyi durumunda idi

Not: Osmanlı tarihinin ilk savaşı Bursa’nın İnegöl kazasına 10 km uzaklıkta bulunan Hamza Bey köyünde gerçekleşen ERMENİ-BELİ SAVAŞIDIR (1284) 

Karacahisar’ı (1288) Bizans’tan almış, bu başarısından dolayı Türkiye Selçuklu Sultanı tarafından Uc beyliğine atanmıştır.

Not: Osmanlının Bizans’tan aldığı ilk önemli kale Karacahisar Kalesi’dir.

a) Osman Bey, bilhassa Karacahisar’ın fethinden sonra siyasî bir şahsiyet kazanmış sayılmaktadır

b) Bu başarısından dolayı Türkiye Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Mesut tarafından Uc beyliğine atandı, beylik sembolleri gönderildi.

c) Anadolu Selçuklu Sultanı Osman Gazi’ye Eskişehir ve İnönü’yü de verdi.

d) İlk Osmanlı kadısı Karamanlı Dursun Fakih de buraya tayin edildi

**Bilecik, Yarhisar’ı fethetti (1298). Bilecik, Osmanlıların ilk büyük başkenti oldu.

@ Türkiye Selçuklu hükümdarı III. Alaadin Keykubat’ın İlhanlı hükümdarının yanına götürülmesi üzerine, 1299 yılında bağımsızlığını ilan etti.

**Köprühisar ve Yenişehir’i fethetti (1300)

Not: Yenişehir’i devletin merkezi yaptı.

AÇIKLAMA: Yapılan bu fetihler sonunda Bizans’ın Bursa ile İznik arasındaki kara ulaşımı kontrol altına alındı.

Bizans Tekfurlarını KOYUNHİSAR (BAPHEON) SAVAŞI (1302) ile yendi.

Koyunhisar savaşının sebebi: Osmanlıların İzmit’i kuşatması üzerine Bizans imparatorunun Bizans Tekfurları ile anlaşarak Osmanlılar üzerine yürümesi.

Sonucu: Mudanya fethedilmiş, Bursa kuşatılmıştır.

Önemi: Bizans ile Osmanlı arasındaki ilk büyük savaştır.

OSMAN BEY HAKKINDA:

1. Önce Söğüt’e sonra da vasiyeti üzerine Bursa’ya defnedildi. (Bursa Gümüşlü Kümbet)

2. Ahi Şeyhi Edibali’nin kızı ile evlenerek Anadolu’daki Ahilerin ve Türkmenlerin desteğini aldı.

3. Osman Gazi babası Ertuğrul Gazi’den 4800 km2 olarak devraldığı toprakları oğluna 16000 km2 olarak devretti.

4. Osman Bey küçük bir aşireti güçlü bir beylik haline getirmiş ve devletin temellerini atmıştır.

DEVLET TEŞKİLATI ALANINDAKİ GELİŞMELER:

Osmanlı Ordusu gönüllülerden oluşmaktadır.

İlk Osmanlı parası (Bakır para-Mangır) bastırılmıştır.

İlk Osmanlı vergisi toplandı.(Bac-ı Bazari)

ORHAN BEY DÖNEMİ (1326–1362) ÖNEMLİ OLAYLAR:

Bursa alındı (1326)

Maltepe (Palekanon) Savaşı (1329) yapıldı.

İznik ve Kocaeli fethedildi.

Karesioğulları Beyliği Osmanlılara katıldı.(1345)

Rumeli’ye geçildi (1353)

1) BURSA'NIN FETHİ (1326): Osman Gazi döneminde başlayan kuşatma, tekfurun şehri teslimiyle son buldu.

Sonuçları:
* Beyliğin merkezi Bursa’ya taşındı.

* Anadolu’daki Moğol idaresine olan şekli bağlılık tamamen koptu.

* Böylece Osmanlılar, bir Uc beyliğinden başkenti,sınırları ve yerleşik hayatı olan gerçek bir devlete dönüşmeye başladı.

2) MALTEPE (ESKİHİSAR- PALEKANON) SAVAŞI (1329):

Sebep: Osmanlıların Kocaeli Yarımadasındaki fetihleri ve İznik'i kuşatmaları.

Savaş: Bizans imparatoru III.Andreanikos ile Osmanlı hükümdarı Orhan Bey arasında yapıldı 

Yenilen Bizans imparatoru İstanbul’a kaçtı.

Sonuçları ve Önemi:

* O güne kadar dikkat çekmeyen Osmanlılar ön plana çıktı.

* Bizans Anadolu’daki askeri direnişlere ve Bizans şehirlerine yardımdan vazgeçti.

3- İZNİK (1331) VE GEMLİK’İN (1333) FETHİ:

Maltepe savaşından sonra İznik fethedildi, bu arada zahire ambarı konumundaki Gemlik’te alındı.

4) İZMİT’İN FETHİ (1337):

İzmit’in fethi ile Kocaeli yarımadasının tamamı Osmanlıların eline geçti.

5) KARESİOĞULLARI BEYLİĞİNİN ALINMASI(1345):

Karesi Bey'in ölümüyle, oğulları arasındaki taht kavgasından yararlanan Orhan Bey Balıkesir çevresine sahip olan bu beyliği Osmanlı sınırlarına kattı.

Sonuçları:

* Osmanlılar Karesi topraklarına sahip olarak, Marmara kıyılarına ve Çanakkale boğazına ulaştılar.

* Osmanlılar Karesi Donanmasına sahip oldular. Osmanlı denizcilik tarihi başladı.

* Hacı İlbey, Evrenus Bey, Ece Halil gibi değerli Karesi komutanları Osmanlı hizmeti girdiler.

Önemi: Karesioğulları beyliğinin Osmanlılara katılmasıyla Anadolu Tiirk birliğini sağlama yolunda ilk adım atılmıştır.

Osmanlılara kendi isteği ile katılan beylikler Karesioğulları Germiyanoğulları

Osmanlılara ilk katılan beylik Karesioğulları Osmanlılara son katılan beylik Ramazanoğulları

Osmanlıları en çok uğraştıran beylik Karamanoğulları

Topraklarını çeyiz olarak Osmanlıya veren Germiyanoğulları

Topraklarını parayla Osmanlıya satan Hamitoğulları

Ankara Savaşından sonra yeniden kurulmayanlar Karesioğulları Eretna Devleti

Türkçeyi resmi dil ilan eden Karamanoğulları

Karamanoğlu Mehmet Bey

6) ANKARA’NIN ALINMASI(1345): Alaattin Eratna’nın ölümü ile başlayan iç karışıklıklar sonucu beyliğin en batı ucundaki Ankara’yı oğlu Süleyman Paşa aldı (1345).

Not: Ankara’nın alınması ile Osmanlılar Karamanoğulları ile komşu olmuştur.

7) RUMELİ'YE GEÇİŞ: RUMELİ'YE GEÇİŞİ KOLAYLAŞTIRAN SEBEPLER:

1) Osmanlıların Karesi topraklarına ve Donanmasına sahip olması.

2)- Osmanlıların Hıristiyanlara ait topraklara sahip olma ideali

3)- Türkmenlere yurt bulma ihtiyacı.

4)- Bizans'ın Balkan milletlerine karşı Orhan Beyden yardım istemesi.

OLAY: Bizans İmparatoru Kantakuzen,Yuannis’in Sırp ve Bulgar desteğine karşı imparator olmak için önce Aydınoğlu Umur Bey’den sonra da Orhan Bey’den yardım istedi.

Edirne'yi kuşatan Sırp ve Bulgarlara karşı Orhan Bey oğlu Süleyman Paşa'yı yardıma gönderdi.

Edirne'yi kuşatan Sırp ve Bulgarları yenen Süleyman Paşa'nın yardımlarına karşılık Bizans Gelibolu Yarımadası'ndaki ÇİMPE kalesini Osmanlılara verdi.(1353)

ÖNEMLİ NOT: Osmanlıların Rumeli’de elde ettiği ilk toprak parçası Çimpe kalesidir.

Bu kale Osmanlıların Balkanlardaki fetihleri için önemli bir üs olmuştur.

ORHAN BEY DÖNEMİNDE RUMELİ'DEKİ FETİHLER:

Orhan bey'in oğlu Süleyman Paşa Gelibolu'yu ele geçirerek Keşan, Malkara, Tekirdağ, Çorlu ve Lüleburgaz'ı fethetmiştir.

Süleyman Paşa’nın ölümü ile fetihler iki yıl durakladı.

Türkmenler bu bölgeye yerleştirildi.

ORHAN BEY DEVRİNDE DEVLET TEŞKİLATINDAKİ GELİŞMELER:

1-Geçici (ilk) divan teşkilatı kuruldu.

İlk vezirlik makamı oluşturuldu.

2-Yaya ve Müsellem adıyla ilk düzenli ordular oluşturuldu.

3-İznik’te ilk Osmanlı Medresesi kuruldu(1331). İlk müderris.

4-İlk donanma oluşturuldu.

5-İlk vakıf örgütü oluşturuldu.

6-İlk subaşı ve kadı ataması

7-Karamürsel’de ilk tersane kuruldu.

8-İlk gümüş para bastırıldı. (Akçe)

GENEL DURUM:

Orhan Gazi Dönemini devlet teşkilatlanması açısından genel olarak “BEYLİKTEN DEVLETE GEÇİŞ DÖNEMİ “ olarak nitelendirebiliriz.

ÖNEMLİ NOT: 1336’da İlhanlılara ödenen vergi kesilerek devlet tam bağımsızlığa kavuştu.

OSMANLILARIN RUMELİ’DEKİ İSKÂN SİYASETİ

(İstimalet politikası)

**Fethedilen bölgelere Anadolu’dan Türk göçmenler yerleştirildi.

Bundaki amaç göçmenleri yerleşik hayata zorlamak ve fethedilen yerlerin Türkleşmesini sağlamaktı..

Bu göç gönüllü ve sürgün olmak üzere iki şekilde gerçekleştirildi.

**Göçmenler, iskân yerlerine yakın bölgelerden seçilirdi. İklim şartlarının aynı olmasına dikkat edilirdi.

Böylece halkın yeni yere uyumu daha kolay olurdu.

**Göçmen aileler seçilirken özellikle anlaşmazlık içinde olan ailelerden birisi seçilirdi. Bundaki amaç kan davalarını engellemekti.

**Göç eden ailelere toprak verilir ve bir süre vergi alınmazdı.

Göç edenler yeni yerleşim yerlerini terk edemezlerdi.

**Fethedilen yerlerdeki yerli halktan ayaklanma çıkarma ihtimali olanlar başka yerlere göç ettirilirdi.

**Bir yerden göçmen alınırken o yerin üretim ve düzeninin bozulmamasına dikkat edilirdi.

İstimalet sisteminin amacı:

Fethedilen yerlerde Türk nüfusunu arttırmak ve Türk kültürünü yaymaktı.

İSKÂN: Sözlük Anlamı “yerleştirme” demektir.

Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de takip ettiği iskân siyasetinin sonuçları:

& Göçebe Türklerin yerleşik hayata geçmeleri sağlandı..

& Fethedilen yerlere Türklerin yerleşmesi sağlanarak o bölgenin elde tutulması kolaylaştı.

& Fethedilen yerlere Türk-İslam kültürü yayıldı.

& Gayrimüslim halka hoşgörülü bir tavır sergilenerek Osmanlıya bağlılıkları sağlandı.

I. MURAT DÖNEMİ (1362–1389) ÖNEMLİ OLAYLAR

 I.Murat kardeşlerini öldürerek tahta geçen ilk Osmanlı padişahıdır.

 Osmanlı tarihinde ilk kez sultan unvanını kullanmıştır.

ANADOLU FAALİYETLERİ

Ankara’nın Yeniden Alınması (1362):

Orhan Beyin ölümü ve 1.Murat’ın tahta geçmesini fırsat bilerek Eratna beyinin Karamanoğullarının teşviki ile Ankara’yı kendi hakimiyetine alması üzerine

1.MURAT’IN İLK İŞİ,

Ankara’yı Eratna Beyliğinden /Ahilerden geri almak olmuştur.

Germiyanoğulları İle Akrabalık (1381):

Karamanoğulları ile savaştığı için zor durumda kalan Germiyan oğlu Süleyman Bey Osmanlı Devleti’nin yardımını sağlayabilmek için kızı Devlet Hatun’u Şehzade Beyazıd’e verdi.Çeyiz olarak da Kütahya, Emet, Tavşanlı, Simav’ı Osmanlılara verdi.

Bu yerlerin Osmanlıların idaresine girmesi ile Osmanlılar ile Hamitoğulları sınır komşusu oldular.

Hamitoğullarından Toprak Satın Alınması (1381):

Karamanoğulları ile sınır anlaşmazlığı yanında Osmanlılar ile anlaşamayacağını anlayan Hamitoğulları I.Murat’ın teklifi ile Akşehir, Beyşehir, Karaağaç, Yalvaç, Isparta, Seydişehir Ve Eğirdir gibi şehirlerini Osmanlılara sattılar.

Karamanoğulları İle Akrabalık Ve Mücadele:

Karamanoğulları kendilerini Anadolu Selçuklu Devleti’nin mirasçısı iddiasında bulunarak Osmanlıların Anadolu’da ilerlemesine karşı koymakta idiler. Osmanlı-Karaman rekabeti Osmanlıların Eratna Beyliğinden Ankara’yı alması ile başlamıştır.

1.Murat çatışmamaya girmemek için kızı Nefise Sultan’ı Karamanoğlu Beyi Alaadin Ali Bey ile evlendirdi.

Böylece rahatça Rumeli fetihlerine devam edecekti.

Ancak Sırbistan, Venedik ve Papalık’ın tahriki ile Alaadin Ali Bey,1386’da Osmanlıların elindeki Hamitoğulları toprakları almak isteyerek harekete geçti.

Anadolu’daki prestijini korumak ve arkasını sağlama almak isteyen I.Murat, Sırp Kralı Lazar’ın oluşturduğu tehlikeyi bir yana bırakarak süratle Anadolu’ya geldi ve Karaman toprağına girerek Ali Beyi yendi (1387).

Ve Konya kalesini kuşattı. Alaadin Ali Beyin barış isteğini I. Murat kabul etti.

Böylece Karamanoğulları Osmanlıların üstünlüğünü kabul etti

Not: Karamanoğulları ile ilk mücadele bu olayla başlamıştır.(1387)

Bu olay, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren özenle takip ettiği “Beyliklerle dost geçinme politikası”nı terk ettiği ilk hadise olması bakımından önem taşır.

I.MURAT DÖNEMİNDE BALKANLARDA GELİŞMELER:

Sazlıdere Savaşı(1362) ve Edirne ile Filibe'nin Fethi, Sırpsındığı Savaşı (1364) Çirmen Savaşı (1371): I. Kosova Savaşı (1389)

1) SAZLIDERE SAVAŞI (1362)

Taraflar: Osmanlı X Bizans + Bulgar ittifak güçleri

Sebebi: Osmanlıların Edirne’yi fethetmek istemesi.

Sonuç:

1- Edirne alındı.

2- Bizans’ın Bulgar ve Sırplarla olan bağlantısı kesildi.

3-Balkanlarda fetih yolları açıldı.

4-Gümülcine ve Filibe alınarak Çatalca’ya kadar ulaşıldı.

NOT: Edirne'nin Fethinin Önemi: Sırp ve Bulgarların Bizans’la bağlantısı kesildi.

2) SIRPSINDIĞI SAVAŞI (1364):

Sebep: Edirne ve Filibe'nin Osmanlıların eline geçmesi Sırp ve Bulgarları rahatsız etmiş, bunların papaya başvurmaları üzerine Balkan Devletlerinden oluşan (Sırp, Bulgar, Macar, Eflak-Boğdan ve Bosnalılar) Sırp kralı 1.Layoş komutasında bir Haçlı ordusu kurulmuştur.

Savaş: Haçlı Ordusunu HACI İLBEY komutasındaki bir akıncı birliği ani bir baskın sonucu yok etmiştir.

Sonuçları:

Bu zaferle Balkan Devletleri üzerindeki Macarların etkisi kırılmış, Türklerin Balkanlardaki ilerlemeleri hız kazanmıştır. Tuna nehrine kadar olan yerler Türklerin eline geçmiştir.

Zaferden sonra Edirne başkent yapılmıştır.

Önemi: Sırp Sındığı Savaşı Osmanlıların Balkanlarda haçlılar ile yaptığı ilk savaştır.

3) ÇİRMEN SAVAŞI(1371):

Sebep:

1-Türkleri Balkanlardan atmak

2-Bulgar krallığının Osmanlı hâkimiyetinden kurtulmak istemesi.

3-Osmanlıların Makedonya’yı ele geçirmek istemesi.

Savaş: Makedonya bölgesini almakla görevlendirilen Evranos Beye karşı Sırplar birleştiler.

Çirmen Savaşı ile düşmanı yenilgiye uğrattı

Sonuçları:

1-Makedonya’nın yolu Osmanlı’ya açıldı.

2- Sırp kralı Osmanlı hakimiyetini tanıdı.

3-Bundan sonraki fetihlerle Batı Trakya ve Makedonya’nın bir kısmı alındı.

Evranos Beye bağlı akıncı kuvvetleri Kavala, Drama, Serez ve Selanik gibi şehirler aldılar.

4)PLOŞNİK BOZGUNU (1388): Osmanlıların Anadolu’da Karamanoğulları ile mücadelesini fırsat bilen Haçlı ordusu, Osmanlı ordusunu Morova kıyısındaki Ploşnik’te müthiş bir bozguna uğrattılar.(1388).

Bunun üzerine Timurtaş Paşa,Güney Sırbistan’ı terk edip Niş’e kadar çekildi.

Önemi Ve Sonuçları: Ploşnik bozgunu Hıristiyanların Türklere karşı kazandığı ilk büyük zaferdir.

Ploşnik Bozgunu I.Kosova Savaşı’nın sebebidir.

5) I. KOSOVA SAVAŞI (1389):

Sebep: * Haçlıların Sultan Murat’ın Anadolu’da Karamanoğulları ile uğraşmasını fırsat bilmeleri

*Ploşnik bozgunu sonucu Osmanlıların Balkanlarda ilerleyişini durdurmak için Sırp Kralı LAZAR'ın öncülüğünde Haçlı Ordusunun kurulması.

Sonuçları:

I. Murat komutasındaki Osmanlı Ordusunun zaferiyle sonuçlandı. I. Murat şehit oldu, yerine oğlu Yıldırım Bayezıd geçti.

Tuna’ya kadar topraklar Osmanlıların eline geçti.

Osmanlıların karşısında Balkanlarda sadece Macar kralı kaldı.

Osmanlı Devleti ilk kez bu savaşta düşmanı korkutmak için top kullandı.

Türklerin İslam dünyasındaki önemi arttı.

Önemi: Haçlılar ile yapılan ilk büyük meydan savaşıdır.

I. MURAT DÖNEMiNDE DEVLET TEŞKİLATINDAKİ GELİŞMELER

*Balkanlarda sınırların genişlemesi üzerine Manastır merkezli Rumeli Beylerbeyliğini kurdu.

Lala Şahin Paşa Rumeli beylerbeyi tayin edilmiştir.

* Padişah unvanını ilk kez kullandı. ("Sultan" unvanını kullanan ilk Osmanlı Padişahıdır.) *Saltanat sistemini değiştirerek, “ülke hanedan üyelerinin ortak malıdır” anlayışı yerine “ülke sultan ve çocuklarının ortak malıdır” anlayışını getirdi.

@ Böylece merkezi otoriteyi güçlendirmiştir.

*Fethedilen toprakların Sultan (Devlet) adına kaydına başlandı.

* Tımar sistemi ilk kez uygulandı.

* İlk kez mali teşkilat kuruldu (defterdarlık).

* Kazaskerlik makamı oluşturuldu.

* Kazaskerlik, Veziriazamlık, nişancılık gibi makamları kurdu.

@ Böylece Divan teşkilatı genişletildi.

* Şehzadelerin yönetim ve askeri alanda daha iyi eğitim almaları, askeri ve halkı tanımaları için “Sancağa Çıkma” usulü getirildi.

* Edirne’de saray okulu ( Enderun ) açıldı.

* Venedik ile ilk ticaret anlaşması yapıldı.

*İlk kez Topçu ocağı oluşturuldu

Bu ocağın ilk önemli başarısı I.Kosova savaşında görüldü

*Acemi oğlanlar ve Yeniçeri ocağını kurdu. Gelibolu’ya Acemi oğlanlar Ocağı açılarak Yeniçeri Ocağının temeli atıldı (1363)

Pençik sistemiyle Kapıkulu askeri ocağının temeli atıldı.

Çandarlı Kara Halil Paşa bu işin kurmaylığını yapmıştır. I.Murat döneminde Osmanlılar, teşkilatlanmasını tamamlayarak tam bir devlet haline gelmiştir.

DEVŞİRME SİSTEMİ

**Osmanlı Ordusunun temeli sayılan Yeniçeri ocağı başlangıçta Pençik (Balkanlardaki esir Hıristiyan çocuklarının alınması) sistemine göre kurulmuştur.

** Yeniçeri yasalarına Kanun-i Kadim denir. Devşirme sistemi uygulanması ile 1) Balkanlardaki Hıristiyan halk denetim altına alınmıştır.

2) Ülke savunmasına ve fetihlere katkıda bulunacak sürekli ve düzenli bir askeri güç oluşturulmuştur.

3) Merkezi otorite güçlendirilmek istenmiştir.

4) Türkleştirmeye ve İslamlaştırmaya katkıda bulunulmak amaçlanmıştır.

1389-1451
(Yıldırım Beyazıt , Mehmet Çelebi , II.Murat)

YILDIRIM BAYEZIT DÖNEMİ (1389 - 1402)

Sultan Murad’ın savaş meydanında ölümüyle, babasının vasiyeti üzerine tahta çıkarıldı.

ANADOLU TÜRK BİRLİĞİNİN SAĞLANMASI:

Yıldırım Bayezid Anadolu birliğini sağlamak için iki sefer düzenledi.

Yıldırım Bayezid,Anadolu'ya girdi ve başkaldıran beyliklerin topraklarını tek tek ele geçirdi.

Bu seferler sonucunda:
1- Batı Anadolu'daki beyliklerden Germiyan, Aydın, Saruhan, Menteşe beyliklerine son verildi (1390)

2- 1392’de Hamitoğulları ve Candaroğullarının Kastamonu kolunu ortadan kaldırdı.

İsfendiyar Bey ise Osmanlı hâkimiyetini kabul etti.

3- Kadı Burhanettin Beyliği (Eretna devleti) ile yapılan KIRKDİLİM savaşında Osmanlı kuvvetleri yenildi. Şehzade Ertuğrul şehit oldu.
Kadı Burhaneddin'in Akkoyunlu Devletiyle yaptığı savaşta ölmesi üzerine (1398) Sivas'ı aldı.
* Osmanlı Devleti ile Akkoyunluların arası bu nedenle açıldı.
Sivas’tan sonra, Tokat ve Kayseri ele geçirildi.

4- 1398’de Erzincan ve Dulkadiroğulları Beyliği'nin merkezi Elbistan'ı ele geçirdi.

1399'da Memlûklara ait olan (Memluk Devleti’ne bağlı olan Dulkadir beyliğinin elindeki) Malatya'yı aldı.
* Malatya ve Elbistan'ın alınması, Osmanlılar ile Memlûkların arasını açtı.

5- Karamanoğulları hem Beyşehir'i işgal etmişler, hem de Saruhan, Menteşe, Aydın ve Germiyan Beyliklerini kışkırtmışlardı.
1392’de Batı Anadolu’daki beylikleri ortadan kaldırması üzerine Karamanoğulları üzerine yürüyen Yıldırım, Konya’yı kuşattı.
Barış isteği üzerine; Beyşehir başta olmak üzere bazı şehirler Osmanlı Devleti’ne bırakılmak şartı ile barış imzalandı.

6-1401 yılında Karaman oğulları beyliğinden Konya, Karaman, Niğde, Develi ve Karahisar alındı.
Karamanoğulları beyliğine son verildi.

Anadolu’daki Fetihlerinin Sonuçları:

1) Yıldırım döneminde Fırat Nehri’ne kadar olan Anadolu toprakları alınarak Anadolu Türk siyasi birliği ilk defa sağlandı.

2) Yıldırımın ele geçirdiği beyliklerin liderlerinin Timur’a sığınmaları Ankara Savaşına neden oldu.

* Osmanlı Devleti’nin doğuya doğru genişleme siyaseti izlemesi Timur ile Yıldırım’ı karşı karşıya getirdi.

* Dulkadiroğulları topraklarını (Malatya ve Elbistan) ele geçirmesi Memluk D. ile arasını açtı.

3) Aydınoğulları ve Menteşeoğulları Beyliklerinin alınması denizcilik alanındaki faaliyetleri geliştirdi.

* Osmanlı Devletinin denizcilik alanındaki ilk önemli faaliyetleri bu dönemde oldu.
Sakız ve Eğriboz adaları ile Ege denizindeki Venedik sahillerine baskınlar düzenlendi.

* Yıldırım Bayezid, ayrıca İstanbul Galata'da bulunan Ceneviz Kolonisi ile de savaştı.

4) Germiyanoğullarının alınması üzerine Kütahya merkezli Anadolu Beylerbeyliği kuruldu.
Kara Timurtaş Paşa
Anadolu Beylerbeyliğine atandı.

Böylece beylerbeylik sayısı ikiye çıktı.

İSTANBUL KUŞATMALARI

*Yıldırım Bayezıd, İstanbul’u kuşatan ilk Osmanlı hükümdarıdır.

1391–1400 yılları arasında İstanbul'u dört kez kuşatmış, bu amaçla boğazın en dar yerinde 2.kuşatmasında Güzelce Hisar’ı (Anadolu Hisarı) yapmıştır.

I.Kuşatma (1391) Büyük ve kuvvetli toplar olmadığından, kuşatma abluka niteliğinde oldu. Macarların Türk topraklarına girmesiyle kuşatma kalktı.

II.Kuşatma (1395) Haçlıların Niğbolu Kalesini kuşatması üzerine kaldırıldı.

III.Kuşatma (1399) Karamanoğullarının Osmanlı topraklarına saldırması üzerine Bizans ile antlaşma yapılarak kaldırıldı

IV.Kuşatma (1401) Timur’un Anadolu’ya girmesi üzerine kuşatma kaldırıldı.

İstanbul-Bizans Antlaşması :
1. İstanbul Sirkeci’de bir Türk Mahallesi kurulacak ve cami yapılacak
2. Türkler, ticari amaçla İstanbul’a serbestçe girip çıkabilecekler
3. İstanbul’da Türklerin davalarına bakmak üzere bir kadı bulunacak (bir İslam Mahkemesi)
4. Bizans yılda 10.000 duka altın vergi verecek.
5. Silivri’ye kadar olan yerler Osmanlı Devleti’ne bırakılacak

Önemi
* Bizans, Osmanlıların üstünlüğünü kabul etti.
* Bu antlaşma ile Bizans adeta Osmanlı devletine bağlı bir devlet haline gelmişti
* İstanbul’u almak amacıyla ilk defa Gelibolu’da büyük bir tersane açıldı.
* Türk kültürü İstanbul’da yerleşmeye başladı.

NİĞBOLU SAVAŞI (1396):
Sebep:
1-Osmanlıların İstanbul’u kuşatmaları.
2-Osmanlıların Bulgar krallığına son vermiş olmaları.
3-Ege’de Osmanlı donanmasının Venedik çıkarlarına zarar vermesi.
4-Osmanlıların Bosna ve Arnavutluk’a yerleşmesini engellemek.
5-Osmanlı sınırlarının Macaristan’a kadar dayanması.

Haçlıların amaçları;
1) Türkleri Balkanlardan atmak
2) Hıristiyanlığın doğudaki son kalesi olan İstanbul’u kurtarmak

Savaş: Avrupa Devletlerinin ordularından oluşan (Macar, Fransız, Alman, İngiliz, Venedik, İskoç, Avusturya, İtalya, İsviçre, Lehistan) Haçlı ordusu Niğbolu kalesini kuşattı.

Kale kumandanı Doğan Bey, Yıldırım Bayezıd komutasındaki Osmanlı Ordusu yetişinceye kadar kaleyi başarıyla savundu.

Yıldırım Bayezid İstanbul kuşatmasını kaldırarak, Niğbolu önlerinde Macar kralı Sigismund komutasındaki Haçlı ordusunu büyük bir bozguna uğrattı.

* İlk kez Avrupa'nın büyük devletlerinin de katıldığı, Orta Çağ’da Osmanlı'ya karşı düzenlenen en büyük ve en geniş katılımlı Haçlı Seferidir.

Sonuç:
* Bu zaferden sonra Bulgaristan tamamen Türk topraklarına katıldı.
* Bu zafer Anadolu Türk Birliğinin sağlanmasında da etkili oldu.
* Mısır'daki halife Yıldırım'a "Rum Diyarının Sultanı" unvanını verdi.
(Sultan-ı İklim-i Rum)
* Haçlılar, uzun süre yeni Haçlı Seferi düzenleyememiştir.
(1444 Varna Savaşına kadar)

ANKARA SAVAŞI (1402)

Sebepleri:
* Asıl neden Türk-İslam dünyasında üstün ve lider olma mücadelesidir.
(Her iki hükümdarın da birbirlerine karşı üstünlük sağlamak istemesi )
* Yıldırım tarafından toprakları alınan Anadolu Beylerinin Timur'a sığınarak, onu kışkırtmaları.  
*Timur tarafından toprakları alınan
Irak: Bağdat hükümdarı Celayiroğlu Ahmet ve Azerbaycan’da devlet kurmuş olan Kara koyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman'ın Yıldırım 'a sığınmaları
* Timur'un Çin'e yapacağı sefer öncesinde batısında (arkasında) güçlü bir devlet bırakmak istemeyişi.
* Timur’un Sivas ve çevresini alarak halkı kılıçtan geçirmesi,
* Yıldırım’ın Timur’a ait Erzincan’ı yakıp yıkması,  *İki hükümdar arasında sert hatta hakarete varan mektuplaşmalar  
* Timur'un savaşın sorumluluğunu Yıldırım Beyazıt’a yüklemek için kabul edilemez istekleri:
Timur’un İstekleri:
* Kemah’ın Erzincan Emiri’ne geri verilmesi  
* Anadolu Beylerinin topraklarının iade edilmesi,  
* Celayiroğlu Ahmet ve Kara Yülük Osman'ın kendisine teslim edilmesi,
* Osmanlı Devletinin kendisine bağlılık bildirmesi (Timur adına para bastıracak)
* Bir şehzadenin Timur’a rehin olarak teslim edilmesi

Savaş:
İki ordu arasında savaş, 28 Temmuz 1402’de Ankara Çubuk ovasında yapıldı.

Yıldırım Bayezıt ile oğullarından Musa ve Mustafa Çelebi esir düştü.

Yıldırım Bayezıd esir düşen ilk ve tek Osmanlı padişahıdır.

Ankara Savaşını Osmanlıların Kaybetmesinin Nedenleri:

* Osmanlı ordusundaki Anadolu beylikleri askerleri ve Kara Tatarların Timur tarafına geçmesi,
* Yardımcı Sırp kuvvetlerinin ve şehzadelere bağlı kuvvetlerin savaştan erken çekilmesi
* Osmanlıların teknik ve taktik yanılgıları,  
* Timur’un ordusunun sayısal üstünlüğü,  
* Timur ordusunun güçlü, yorulmamış ve fillerle destekleniyor olması,

Ankara Savaşı ile ilgili
Y.Bayezid’in hataları:

1- Malatya’yı ele geçirerek Memlukler ile arasını açması ve savaş sırasında Memluklerden destek alamaması.
2- Savaşı dağınık bölgede kabul etmemesi.
Timur’un fillerle donatılmış ordusunun dağlarda şansı olamazdı.
3- Ankara’ya geldiğinde Timur’un ordusunun hazırlıksız olduğunu gördüğü halde saldırmaması.
Timur’un ordusuna toparlanmak için fırsat vermesi.

Ankara Savaşının Sonuçları:

1) Anadolu Türk siyasi birliği bozuldu.
* Bu durum savaşın en önemli sonucudur.
Çünkü Timur tarafından Yıldırım tarafından toprakları alınan beylikler yeniden kurulmutur. (Karesi ve Kadı Burhaneddin beylikleri hariç)
* Ankara Savaşı ile dağılan Türk birliği ancak I.Selim döneminde tekrar kurulmuştur.

2) Anadolu'yu ele geçiren Timur, İzmir’e kadar ilerlemiş ve burayı Haçlılar'dan almıştır.

3) Osmanlı Devleti 11 yıl sürecek Fetret devrine (1402- 1413) girdi.

4) Merkezi otorite bozularak Yıldırımın oğulları arasındaki taht kavgası döneminde (fetret devrinde- Fasıla-i Saltanat) devlet, dağılma tehlikesi geçirdi.

5) Osmanlı Devleti’nin imparatorluk aşamasına geçişini geciktirdi.

6) İlk ve son kez bir Osmanlı padişahı savaşta esir düştü ve 8 ay sonra esaret altında Akşehir’de öldü (1403) .

7) Balkanlar'da Osmanlı ilerleyişi bir süre durdu, hatta bazı topraklar kaybedildi.
Arnavutluk boşaltıldı.

8) İstanbul’un fethi ve Bizans'ın yıkılması 50 yıl gecikti.
Bizans kendini toplama imkânı buldu.

9) Bizans, şehzadeleri kışkırtarak Osmanlının iç işlerine karışma imkânı elde etmiştir.

10) Karakoyunlu ve Akkoyunlu devletleri güçlenerek Osmanlılara rakip hale geldiler

11) Osmanlı hazinesi ve arşivleri yağmalandı.
* Kuruluş dönemi ile ilgili bilgilerimizin azlığının nedenlerindendir.

12) Timur’un önünden kaçan Türkmenler Anadolu’ya göç hareketini başlattılar.
Bunun sonucunda Anadolu’nun nüfusunda büyük bir artış meydana geldi.

13) Yıldırım’ın oğlu Şehzade Mustafa, Timur tarafından rehin alınarak Semerkant’a götürüldü.

Ankara Savaşı ile Osmanlı büyük bir sarsıntı geçirmesine rağmen yıkılmamıştır.

Bunun nedenleri:
a) Devlet örgütlenmesinin sağlam temeller üzerine oturtulmuş olması.
b) Topraklarının bir kısmının, başkentinin (Edirne) Avrupa yakasında olması, Timur'un boğazlardan geçemeyişi.
c) Niğbolu Zaferinin kalıcı etkiler oluşturması.
d) Osmanlıya karşı Avrupa’nın bir araya gelecek durumda olamayışı.
e) Osmanlının adaletli yönetimi

Türklerin Batıya İlerleyişini Erteleyen Olaylar

1) 1096 – 1270 Haçlı Seferleri
2) 1243 Kösedağ Savaşı
3) 1402 Ankara Savaşı

Türklerin Batıya İlerleyişini Durduran Olay: 1683 II. Viyana Bozgunu

FETRET DEVRİ

Şehzadeler Mücadelesi (1402–1413)

Timur'un Anadolu'dan çekilmesinden sonra Yıldırım Bayezid’in 4 oğlu arasında başlayan ve Çelebi Mehmet’in yönetimi tek başına aldığı tarihe
(1402 – 1413 ) kadar geçen 11 yıllık şehzadeler mücadelesi dönemine Osmanlı Tarihinde FETRET DEVRİ denir.

Timur'un asıl amacı kendisine rakip olabilecek büyük bir Osmanlı Devleti'nin oluşmasını engellemekti.

Bu nedenle savaşı kazandıktan sonra Anadolu Beylerinin topraklarını geri vererek, Anadolu Türk birliğini parçaladı.

Osmanlı ülkesini Yıldırım 'ın oğullarına bıraktı.

1- Süleyman Çelebi Edirne’de,
2- İsa Çelebi Bursa’da,
3- Mehmet Çelebi Amasya’da,
4- Musa Çelebi Balıkesir’de hükümdarlık ilan ettiler.

Not: Mustafa Çelebi Timur tarafından Semerkant’a götürüldü.

Timur'un Anadolu'dan çekilmesinden sonra, kardeşler arasında ilk mücadele İsa Çelebi ile Musa Çelebi arasında oldu.

Musa Çelebi başarılı olarak Bursa’da hükümdarlığını ilan etti.

Edirne’de Süleyman Çelebi’yi de yendi.

Ancak Edirne’de zevk ve eğlenceye düşmesi üzerine devlet adamlarının daveti ile Musa Çelebiyi yenen Mehmet Çelebi ülkede birliği sağladı.

Bu karışıklık dönemde Rumeli’de Osmanlı yönetimine karşı önemli bir ayaklanma olmamıştır.

Aynı zamanda Osmanlı Devleti bu dönemde ciddi bir toprak kaybına uğramamıştır (Eflak hariç) .

Bunun sebepleri:
1) Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda uyguladığı hoşgörülü ve adaletli yönetim.
2) Timur’un Osmanlı ordusunu tamamen imha edememesi
3) Halkın çapulculara karşı güvenliğinin sağlanması
4) Uç beylerinin başarılı çalışmaları,
5) Niğbolu savaşının etkisi,
6) Avrupa’daki Yüzyıl Savaşları (1337–1453) nedeniyle büyük bir karışıklık yaşanması
7) Tımar ve tahrir sistemi nedeniyle bölgede gelirin ve refahın artması,
8 Fetihlerde yumuşak bir politika izlenmesi
9)İskan ve istimalet politikası ile Balkanların ve Rumeli’nin büyük ölçüde Türkleştirilmiş olması

Not: Bu dönemde Şehzade Musa tarafından İstanbul kuşatılmıştır.

Not: Ankara Savaşından sonra Osmanlı Devletine katılan ilk beylik Saruhanoğulları’dır (1410) .

Saruhanoğullarının, Osmanlı Devleti’ne katılmasıyla Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlama faaliyetleri yeniden başladı.

I. MEHMET(ÇELEBİ) DÖNEMİ (1413–1421) 

Amacı: Anadolu birliğini yeniden sağlayarak devleti güçlendirmek.

1. Ankara Savaşının olumsuz ortamını sona erdirip, birliği yeniden sağlamış, devleti yeniden kurmuştur. (II. Kurucu)

2. Eflak Osmanlılara yeniden bağlandı.

3. Venediklilerle İlk Deniz Savaşı yapıldı.(1416) (Ancak bu savaşı Venedikliler kazandı.)

4. Samsun bölgesi egemenlik altına alındı. Böylece Karakoyunlu ve Akkoyunlularla komşu olundu.

5. Anadolu Türk birliğini kurma çalışmalarını sürdürdü.

* Saruhan ve Menteşeoğulları beylikleri tekrar Osmanlı egemenliğine girdiler.

* Candaroğulları Osmanlılara bağlandı.

* Karamanoğulları beyliği üzerine sefer yapıldı.

6. Şeyh Bedreddin ve Mustafa Çelebi isyanları bastırıldı.

VENEDİKLİLERLE İLK DENİZ SAVAŞI (1416)

Ege denizinde Venediklilere ait adalardan Anadolu kıyılarına saldırılar oldu.

1415’te Ege denizine açılan 30 parçalık Osmanlı donanması Türk ticaret gemilerine zarar veren Venedik gemilerinden birkaçını esir almıştır.

1416’da Gelibolu açıklarında Venediklilerle yapılan ilk büyük deniz savaşını Venedikliler kazandı.

Donanma komutanı Çalı Bey savaşta şehit duştu.

Venedik komutanının da yaralanması üzerine Türk donanması takip edilemedi.

Bizans imparatoru Manuel’in araya girmesi ile antlaşma yapıldı

ŞEYH BEDREDDİN İSYANI (1418–1420)

Fetret Devrinde Şehzade Musa'nın kazaskerliğe kadar yükselmiş olan daha sonra İznik'te göz hapsinde tutulan Şeyh Bedreddin (Batıni mezhebinden), mülkiyetin ortak olduğu şeklinde fikirlerle ve İslam'a aykırı düşüncelerle etrafına çok sayıda mürit topladı.

Bedreddin’in düşüncelerinin etkisi ile Börklüce Mustafa İzmir dolaylarında, Torlak Kemal ise Manisa'da isyan başlattı.

Sadrazam Beyazıt Paşa bu ayaklanmaları bastırarak Börklüce Mustafa ve Torlak Kemal’i öldürttü.

Faaliyetleri Osmanlı yönetimini rahatsız etmeye başlayınca Şeyh Bedrettin Rumeli'ye geçmiş, sapık fikirlerini yayarak yeni bir saltanat kurma iddiasıyla Fetret döneminin oluşturduğu siyasi ve ekonomik bozukluklardan yararlanarak isyan etmiştir (1419).

İznik’ten Rumeli'ye kaçan Şeyh Bedreddin Silistre, Dobruca ve Deliorman dolaylarından çok sayıda taraftar topladı.

Şeyh Bedreddin'in Deliorman'da başlattığı ayaklanma kısa zamanda bastırıldı.

Şeyh Bedreddin yakalandı ve Serez'de idam edildi (1420).

Önemi:

1) Şeyh Bedrettin’in isyan etmesinin temel sebebi, Fetret Devrinde, devletin parçalanmış halini görüp hükümdarlığa heveslenmesidir.

2) Bu isyan, Osmanlılardaki ilk dini, siyasi ve sosyal nitelikli isyandır.

3) Şeyh Bedreddin İsyanı devletin gücünü sarsan, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde meydana gelen BABA İSHAK isyanına benzer.

ŞEHZADE (DÜZMECE ) MUSTAFA ÇELEBİ İSYANI

*Timur Ankara Savaşından sonra Yıldırım Beyazıt’ın oğlu Şehzade Mustafa Çelebiyi rehin alarak yanında Semerkant'a götürmüştü.

*Timur'un ölümüyle serbest kalarak Anadolu'ya gelen Mustafa'nın gerçek Mustafa olup olmadığı bilinmediğinden "Düzmece Mustafa" da denilmiştir. (Diğer görüşe göre ise halkın desteğini almasını önlemek için “Düzmece” denilmiştir)

*Anadolu’ya gelerek Bizans’la anlaşan Mustafa Çelebi, kardeşi Mehmet Çelebi'ye karşı taht kavgasına girmiş, ancak yenilerek Bizans'a sığınmıştır.

*Çelebi Mehmet Mustafa'nın gözaltında tutularak kontrol edilmesi için Bizans'la anlaşmıştır. (II. Murat devrinde tekrar ayaklanacaktır.)

II. MURAT DÖNEMİ (1421–1451)