Sultan I. Murad

3. Osmanlı padişahı

Babası : Orhan Gazi
Annesi : Nilüfer Hatun (Holofira)
Doğumu : 1326 Bursa
Ölümü : 1389 (Kosova-Şehit)
Saltanatı : 1359 - 1389

Devlet Sınırları : 500.000 km2

Eşleri: Gülçiçek Hatun (Yıldırım Bayezid'in annesi),Marya Thamara Hatun,Paşa Melek Hatun,Fûl-Dâne Hâtûn (Yakub Çelebi'nin annesi)
Erkek çocukları: Yakub Çelebi, Yıldırım Bayezid, Savcı Bey ve İbrahim Kız çocukları: Nefise ve Sultan Hatun

Ünvan:"Derviş Gazilerin Şeyhlerinin
Kralı Murad Gazi"

1382 yılından itibaren "Murad Hüdavendigar" diye anılan Sultan Birinci Murad, Birinci Kosova Savaşı'ndan sonra savaş alanını gezerken, Sırp Kralı Lazar'ın damadı tarafından haince hançerlenerek şehit oldu (1389).

I. MURAT DÖNEMİNDE BALKANLARDA GELİŞMELER:

1) Edirne(1362) ve Filibe'nin Fethi,
2) Sırpsındığı Savaşı (1364)
3) Çirmen Savaşı (1371) ( Sırplarla yapılan bu savaşı Osmanlılar kazandı.)
4) I. Kosova Savaşı (1389)

Sultan Murad Hüdavendigar'ın bütün
hayatı sınır boylarında ve savaş meydanlarında geçti.

Rumeli'den Anadolu'ya, Anadolu'dan Rumeli'ye durmadan dinlenmeden seferler yapan Sultan Murad Hüdavendigar, bizzat katıldığı 37 savaşın hepsini kazandı.

1360- Karadeniz Ereğlisi'ni fethetti.
Çorlu, Keşan, Dimetoka, Pınarhisar, Babaeski, Lüleburgaz kalelerini ve Gümülcine, Eski Zağra ile Yenice dolaylarını fethetti.

1361- Ankara alındı

Edirne'nin Fethi (1362)

Sultan Murad Hüdavendigar'ın Trakya'daki asıl hedefi, stratejik bir öneme sahip olan Edirne'yi almaktı.
Lala Şahin Paşa komutasındaki Türk birlikleri Edirne'yi kuşattı.
Rum ve Bulgar kuvvetleri yapılan
çatışmada yenildiler.
Bir süre yardım gelmesini bekleyen şehir, umudunu kesince teslim olmak zorunda kaldı
* Ardından Filibe alınmıştır.

Not: Edirne'nin Fethinin Önemi: Sırp ve Bulgarların Bizansla bağlantısı kesildi.

Sırpsındığı Savaşı (1364)

Edirne'nin fethi Türklere Balkan
fetihlerinin yolunu açtı.
Lala Şahin Paşa, Bulgaristan'a girerek Filibe'yi, komutanlarından Evrenos Bey ise Serez'i aldılar (1363).
Yeni fethedilen yerlere Türkler yerleştirildi. Edirne ve Filibe'nin fethi bir haçlı seferinin düzenlenmesine neden oldu.
Papa V. Urban'ın teşvikiyle Sırplar ve Bulgarlar başta olmak üzere Macar, Bosna ve Eflaklılar, büyük bir haçlı ordusu hazırlayarak Edirne üzerine harekete geçtiler.
Osmanlı komutanlarından Hacı İlbey, ordusu ile beraber Meriç vadisi boyunca düzensiz bir şekilde ilerleyen düşmanların bu durumundan yararlandı.
Kuvvetlerini üçe ayırarak bir gece baskını düzenleyen Hacı İlbey, büyük bir zafer elde etti (1364). Tarihe 'Sırp Sındığı Savaşı' olarak geçen bu zaferle, Rumeli'deki Türk hakimiyeti kesinleşti ve ilk Haçlı Ordusu etkisiz hale getirildi.

Zaferden sonra Edirne başkent yapılmıştır.

Bulgaristan'ın Fethi (1369)

Osmanlı birlikleri Sırp Sındığı Savaşından sonra Bulgaristan'a girdiler ve yukarı Bulgaristan'ı fethettiler.
Karşı koyamayacağını anlayan Bulgar Kralı Yuvan Şişman, Osmanlı Hakimiyetini kabul etti ve kız kardeşi Maria'yı Murad Hüdavendigar'a verdi (1369).

Çirmen Zaferi (1371)

Osmanlı Ordusu Makedonya
üzerine yürüdü.

1371 yılında kazanılan Çirmen Zaferi ile Makedonya Osmanlı topraklarına katıldı.
(Sırplarla yapıldı)

Sırp Kralı Lazar da, Bulgaristan Kralı gibi Osmanlı hakimiyetini kabul etti ve yıllık vergiye bağlandı.

Selanik Zaferi (1374)

Çandarlı Hayreddin Paşa komutasındaki Türk birlikleri Selanik Zaferini kazandı
(1374),

1375- Niş Fethedildi

1381 yılında Şehzade Bayezid'ın Germiyan Hükümdarı Süleyman Şah'ın Kızı Devlet Hatun'la evlenmesi dolayısıyla, Kütahya, Simav, Eğrigöz ve Tavşanlı Osmanlılara verildi.

1381- Hamidoğulları Beyliği'nden altı şehir parayla satın alındı.

Balkanlardaki fetihler devam ederken, Murad Hüdavendigar bir yandan da Anadolu taraflarına yöneldi.

1382- İştip, Manastır, Pirlepe fethedildi.

Osmanlı birlikleri Arnavutluk ve
Bosna-Hersek içlerine akınlar düzenledi.

1385 - Ohri fethedildi.

1385 - Arnavutluk'da Savra zaferi kazanıldı.

1386 - Sofya'nın fethi gerçekleştirildi.

Osmanlı Karaman Savaşı (1387)

Murad Han, Osmanlı topraklarına tecavüzü adet haline getiren Karamanoğlu üzerine sefere çıktı.
Konya Ovasında, Karamanoğlu kuvvetlerini bozguna uğratarak Konya ve Beyşehir’ i alıp Bursa’ ya döndü.

I. Kosova savaşı (1389)

Türklerin Balkanlardaki ilerlemeleri yeni bir Haçlı seferinin düzenlenmesine sebep oldu.
Vezir Çandarlı Ali Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu, Bulgarları etkisiz hale getirdi.
Türk Ordusu ilerleyerek Kosova'da Haçlılarla karşılaştı.
Üstün haçlı ordusu Sultan Murad Hüdavendigar'ın kurdurduğu "Topçu Ocağı"nın kullandığı topun etkisi ile dağıldı.
Top, tarihte Türkler tarafından ilk kez Birinci Kosova Savaşı'nda kullanıldı.
Bu savaştan sonra Balkanlardaki Türk hakimiyeti güçlendi ancak Sultan Murad Hüdavendigar şehit oldu.
Savaşın sonucunda; Tuna'ya kadar olan Balkan toprakları Osmanlılar'ın eline geçmiştir.

Babası Orhan Gazi'nin ölümünde 95.000 km.kare olan devlet topraklarını 500.000 km.kare'ye çıkarmayı başardı

I. MURAT DÖNEMİNDE ANADOLUDA GELİŞMELER:

1) Ankara Karamanoğullarından geri alındı.

2) Oğlu Yıldırım Bayezıd'ı Germiyan Beyi'nin kızıyla evlendirerek onlardan Kütahya, Tavşanlı, Simav ve dolayları çehiz olarak alındı.

3) Hamitoğullarından Eğridir ve çevresi satın alındı.

4) Karaman Beyi Alaaddin Ali Beyle kızını evlendirerek dostluk kurmaya çalıştı. Ancak Karamanoğullarının düşmanca tavırlarını sürdürmeleri üzerine harekete geçerek, Karamanoğullarını yendi. Alaaddin Ali Bey'i affederek barış yaptı.

İDARİ DÜZENLEMELER

İlk kazasker tayinleri Sultan Murad Hüdavendigar devrinde başladı.

Çandarlı Kara Halil Paşa ilk kazasker,
Lala Şahin Paşa da padişah ailesi dışından ilk beylerbeyi olarak tayin edildiler.

Sultan Murad Hüdavendigar'ın yaptığı önemli işlerden birisi de Tımar Kanunu'nu çıkarmasıydı.

Buna göre 17. asıra kadar devam eden ve Osmanlı ordusunun belkemiğini teşkil eden eyalet askerleri de denilen tımarlı sipahiler oluşturuyordu.

Sipahiler barış zamanı eyaletlerde, köylerinde oturarak taşrada asayişi temin ediyor, savaş zamanı ise hemen sefere çıkabilecek bir askeri kuvveti oluşturuyorlardı.

Ayrıca Yeniçeri Ocağı'nın temeli sayılabilecek olan Pencik Kanunu, yine onun döneminde çıkartıldı (1361).

Bu kanunla, fethedilen yerlerden esir alınan Hıristiyan çocukları, Osmanlı ordusuna "devşirme" olarak alınmaya başlandı.

Çandarlı Kara Halil Paşa ve Kara Rüstem Paşa Osmanlı Devleti içindeki ilk mali düzenlemeleri onun devrinde yaptılar.

Ø Topçu birliği İLK defa I.MURAT zamanında kuruldu.

Ø Karamanoğulları ile İLK savaşı I.MURAT yaptı (1387)

Ø Osmanlı padişahların SULTAN ünvanını İLK kullanan I.MURAT olmuştur.

Türk tarihinde ise ilk kez Gazneli Mahmud kullanmıştır.

Ø Top İLK defa I. KOSOVA SAVAŞI ‘ında kullanıldı. (sesinden yararlanmak amacıyla)

Ø Savaş alanında şehit düşen İLK Padişah I. MURAT olmuştur (1389-I.Kosova Savaşı’nda Sırp kralı Lazar’ın kayınbiraderi olan Miloş Ubiliç tarafından).

Ø İLK Osmanlı-Haçlı savaşı SIRPSINDIĞI SAVAŞI’dır.(1364)

Ø İLK BEYLERBEYİ Lala Şahin Paşa olup,I.Murat döneminde Rumeli Beylerbeyidir.

Ø İLK KAZASKER I.Murat döneminde atanan Bursa kadısı Candarlı Kara Halil’dir.

Ø İLK YENİÇERİ OCAĞI I.Murat zamanında kuruldu (1362).

Ø İLK DEVŞİRME (toplama) sistemi I.Murat döneminde uygulanmıştır.